جمله مى‌توان به الفوائد فى اصول البحر و القواعد ابن ماجد، محيط در احوال بحر سيدى على، دريا سالار عثمانى و تحقيقات نقشه‌نگارى پيرى رئيس، ديگر دريا سالار عثمانى، ياد كرد. [1]

پرسش:

با توجه به مطالب فوق، آيا ميان اقتدار سياسى- نظامى مسلمانان و آثار جغرافيايى آنان ارتباطى وجود دارد؟ چگونه؟

2- 1. پزشكى‌

در تاريخ تمدن جهانى اسلام، دانش پزشكى فصل بلندى را به خود اختصاص داده است.

مسلمانان با بهره‌گيرى از دانش و تجربه ملتهاى ديگر، در بيشتر رشته‌هاى پزشكى روزگار خويش صاحب تخصص گشتند و با نگارش آثار علمى مهم و ارزشمند به تكميل و توسعه ديدگاههاى پيشينيان پرداختند. آثار كلاسيك طب اسلامى نه تنها در قلمرو سياسى خودشان تدريس مى‌شد، بلكه پس از ترجمه به زبانهاى اروپايى، ساليانى بس دراز مرجع علمى طب مردمان مغرب زمين به شمار مى‌رفت.

پزشكى اسلامى از سه منبع عمده ايرانى، يونانى و هندى تغذيه كرده و به طور طبيعى نخستين بذرهاى پزشكى علمى نيز به وسيله پزشكانى از اين اقوام در جهان اسلام پاشيده شده است. پس از گسترش اسلام در ايران، جندى‌شاپور همچون وارث سنتهاى پزشكى يونانى و هندى با اهتمام ويژه حكمرانان اسلامى به مركز علمى بزرگى تبديل گرديد كه پژوهشهاى مربوط به پزشكى اسلامى را سامان مى‌داد. اما اوج شكوفايى پزشكى در اسلام با ظهور رازى، نويسنده 56 اثر پزشكى آغاز شد. او با تأليف دو اثر بزرگ خويش يعنى الحاوى و طب المنصورى- كه در مغرب زمين با نام لاتينى merosnamlA da silanicidim rebiL شهرت دارد- جايگاه والايى را در طب اسلامى و جهانى به خود اختصاص داده است. «آثار رازى تقريباً همه جنبه‌هاى طب را شامل است. مردى كه خود را همسنگ افلاطون و ارسطو مى‌دانست، ميراث پزشكى باستانى را با قدرت ملاحظه و مشاهده و استنتاج خود در هم آميخت و توانست بيماريهاى تازه‌اى اكتشاف كند و

[1] . همانجا