راههاى درمان جديد بياورد و روشهاى تازه‌اى در طب سنتى بگشايد. وى اوجى را در طب اسلامى جلوه‌گر مى‌سازد و تأثير وى در جهان اسلام و نيز در مغرب زمين در تقريباً همه شاخه‌هاى علم طب از اندازه بيرون است. شهرت وى در هزار سال گذشته گواهى بر نقش مؤثر او در تاريخ پزشكى اسلام و نيز در تاريخ پزشكى مغرب زمين است.» [1]

ديگر پزشك نامدار و صاحب تأليف، على بن عباس مجوسى اهوازى است كه در مغرب زمين به به Haly Abbas شهرت دارد. كتاب كامل الصناعه، معروف به كتاب الملكى (Liber reegius)وى نه تنها بازتاب دانش فراوان او از مطالعه آثار ديگران است، بلكه در تأليف آن تجربه وسيع شخصى او نيز سهمى عمده داشته است. ابوالقاسم زهراوى (منسوب به شهر الزهراء قرطبه)، نويسنده كتاب التصريف در پزشكى و على بن عيسى، نويسنده كتاب تذكرة الكحالين، و عمار موصلى سرآمد پزشكان اسلامى در اندلس، مصر و تونس بوده‌اند.

اما مشهورترين پزشك اسلامى، ابن سيناست كه در مغرب به Avecina شهرت دارد. او حرفه پزشكى را پيش خود آموخت و در 18 سالگى پزشكى صاحب نام شد. «دسترسى داشتن وى به كتابخانه بزرگ سلطنتى در سمرقند و تجربه بالينى و قدرت عقلى كه وى را به صورت بانفوذترين و معروف‌ترين دانشمند و فيلسوف زمان خود درآورده بود، به وى اين اجازه را داد كه علم پزشكى را چنان به صورت قطعى منظم و مُبَوّب سازد كه آثار وى در خاور و باختر تا قرنها پس از وى كمال نفوذ و تأثير را داشته باشد، و هم امروز نيز مهم‌ترين مرجع براى كسانى است كه در هر جاى زمين به حرفت طبابت اسلامى اشتغال دارند. مهم‌ترين اثر ابن سينا كتاب القانون در طب است كه شايد با نفوذترين كتاب در سراسر تاريخ پزشكى، حتى با در نظر گرفتن آثار بقراط و جالينوس بوده است.» [2]

فعاليت:

اگر گفته شود كه شمار پزشكان و آثار پزشكى اسلامى نسبت به علم جديد پزشكى در مغرب زمين ناچيز و غير قابل ذكر است، چه پاسخى مى‌دهيد؟

[1] . علم در اسلام، ص 185-186؛ نيز ر. ك. علم و تمدن در اسلام، ص 185-195

[2] . علم در اسلام، ص 186-187