اميرالمؤمنين على (ع) در چنان [1] متون حتى در آثار اهل سنت با تعبير «امام» ياد شده است.

قعود و قيام يك راهبر و امام، مقام امامت و راهبرى را از وى سلب نمى‌كند، چنانكه امام حسن و امام حسين (ع) در متون حديثى شيعه «امام» معرفى شدند. «قاما او قعدا» اعم از آنكه درصدد احراز قدرت اجرايى برآيند و يا از سر سازش- به منظور حفظ هم بستگى مسلمين- اين قدرت را از دست نهند، فرقى نمى‌كند ...» [2].

تا اينجا برخى از شواهد تاريخى، روايات و پرتوى از كلام امام (ع) درباره مصاحبت و همراهى او با رسول خدا (ص)، استمرار، اهميت و ضرورت آن بررسى شد. اين همراهى با تربيت و تعليم على (ع) در مكتب نبوّت و در طول زندگى پر افتخار حضرت محمّد (ص) قرين بود. نتيجه و حاصل اين تعليم و تربيت، ثمره شيرين و شفابخش امامت است و اتصال جاودانه بين قرآن و عترت را به ارمغان دارد.

اين آموزش و تربيت بى‌نظير و اين اتصال ريشه‌دار و هميشگى اقتضاء مى‌كند كه على (ع) هميشه همگام با قرآن و هماهنگ با سنّت باشد و هيچ عقل سليمى غير اين را نمى‌پذيرد. واقعيت‌هاى تاريخى، روايات و گفتاربزرگان و دانشمندانِ هر دو فرقه و سخنان گهربار على (ع)، همه نشان مى‌دهند كه آن حضرت چه در زمان حيات رسول خدا (ص) و چه پس از رحلت جانسوز آن بزرگوار، هرگز خلاف امر خدا و سنت نبى اكرم (ص) عمل نكرد و در تمام شؤون زندگى و ابعاد شخصيتى آن حضرت، اين هماهنگى و همگامى ظاهر بوده است.

امام (ع) بزرگان صحابه و صاحبان اسرار رسول خدا (ص) را گواه مى‌آورد كه او در طول زندگى‌اش هرگز برخلاف امر خدا و رسولش گام برنداشته است و مى‌فرمايد:

«وَ لَقَدْ عَلِمَ الْمْستَحْفَظُونَ مِنْ أَصْحَابِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ و آلِه أَنّىِ لَمْ أَرُدَّ عَلَى اللَّهِ وَلَا عَلَى رَسُولِهِ سَاعَةً قَطُّ ...» [3].

[1] . احتمال دارد اشتباه چاپ باشد و صحيح «چندين» است.

[2] . مجله تقريب بين مذاهب اسلامى، شمارۀ 3، ص 41.

[3] . نهج‌البلاغه، خطبه 197 (ترجمه و توضيح، همين كتاب).