امام على (ع) دنيا را معرفى مى‌كند

حضرت على (ع) در پرتو عرفان و انديشه پاك و علم نافذش، دنيا را به نيكى و در حد كمال شناخته و آنگونه كه سزاوار است در آن بسر مى‌برد و به مقدارى كه شايستگى دارد به آن مى‌نگرد و از آن تصويرى دقيق كه با منطق اسلام سازگارى دارد، ترسيم مى‌كند و آن را آنگونه كه بايد به مردم معرفى مى‌نمايد تا فريب جلوه‌هاى ناپايدار و لذتهاى زودگذر آن را نخورند و آنان كه در جستجوى حقيقت و سعادتند، هدف را در وسيله استحاله نكنند و بدانند كه اگر به دنيا دل بستند، از خدا دل كنده‌اند و اگر عشق خدا در دل پروراندند از همه چيز به غير او دل بريده‌اند.

امام على (ع) در شناخت واقعى خود از دنيا مى‌فرمايد:

«... أَنَا كَابُّ الدُّنْيَا لِوَجْهِهَا وَ قَادِرُهَا بِقَدَرِهَا، وَ نَاظِرُهَا بِعَيْنِهَا.» [1]؛

من دنيا را از نظر افكنده‌ام (با چهره به زمين كوبيده‌ام)، و آن چنانكه درخور است با آن بسر مى‌برم و به ديده‌اى كه سزاوار است به او مى‌نگرم. (به حقيقت آن بينا هستم كه در هر زمان بى‌اعتبار و بى‌وفاست.)

على (ع) كه ديده‌اش به جمال حق روشن و منوّر است و عشق به خداى متعال در خانه دلش لانه كرده است، دنيا را چه مى‌كند! او با قلبى آكنده از ايمان و عشق به خدا و محبت رسول خدا (ص) چنين مى‌فرمايد:

« [وَ قَالَ (ع):] وَ اللَّهِ لَدُنْيَاكُمْ هَذِهِ أَهْوَنُ فِى عَيْنِى مِنْ عِرَاقِ خِنْزِيرٍ فِى يَدِ مَجْذُومٍ.» [2]؛

به خدا سوگند اين دنياى شما در ديده من خوارتر از استخوان خوكى است كه در دستِ گرى باشد.

على (ع) در نامه‌اى به سلمان فارسى، يكى از ياران باوفايش (كه براى همگان درس است) او را از ظواهر فريبنده دنيا برحذر مى‌دارد و آن را به مارى تشبيه نموده، مى‌فرمايد:

[1] . نهج‌البلاغه، خطبه 128.

[2] . همان، حكمت 236؛ و رك: حكمت 119.