كتاب‌هاى شيعه آمده‌است. در عين حال برخى از منابع اهل سنت در اين زمينه انصاف را ناديده گرفته و بسيارى از واقعيت‌ها را در شأن آن حضرت بيان نكرده‌اند. براى نمونه، در صحيح بخارى كه كثرت روايات در موضوعات و زمينه‌هاى گوناگون دلالت بر اطلاعات و قدرت فكرى مؤلف مى‌نمايد، امّا متأسفانه در باب مناقب و فضايل حضرت على (ع) روايات بسيار اندك نقل كرده است. اگر چه اعتقاد واقعى به يكى از آنها هر فرد بينايى را كافى است.

علم على (ع) بسان خورشيدى تابناك، هماره بر تمام عوالم پرتو افكنده است و در هر عصر و زمان، روحى تازه بر كالبد جامعه بشريت دميده است و پيوسته نبوغ هدايت و معرفت را در ژرفاى جان انسان به ارمغان آورده است. اگر چه شب‌پرستان و خفاش‌صفتان از پرواز در پرتو اين خورشيد تابنده، محرومند.

برخى از روايات و شواهد تاريخى درباره علم امام على (ع)

1- ابنأنا زيد بن الحسن بن زيد ... عن الاعمش عن مجاهد عن ابن‌عباس قال: قال رسول اللَّه (ص): انا مدينة العلم و على بابها فمن اراد العلم فليأتِ بابه»؛

(در طريق روايت كه راويان آن ذكر شده‌اند) ... اعمش از مجاهد از ابن‌عباس گويد: رسول خدا (ص) فرمود: «من شهر دانشم و على دروازه آن، هركس دانش مى‌خواهد بايد از دروازه‌اش وارد شود. [1]

2- روى شعبه عن ابى‌اسحاق ... عن عبداللَّه بن مسعود قال: «كنا نتحدث ان أقضى اهل المدينه على بن ابى‌طالب»؛

(راويان در طريق حديث ذكر شده‌اند) عبداللَّه بن مسعود گويد: ما در صحبتهايى كه با هم داشتيم مى‌گفتيم كه داناترين اهل مدينه به امر قضاء على بن ابى‌طالب (ع) است. [2]

[1] . همان، ص 22 و الاستيعاب ج 3، ص 1102. و نيز رك: طبرانى، المعجم الكبير، ج 11، ص 55؛ حاكم نيشابورى، مستدرك، ج 3، ص 126 و 127؛ ابن‌ابى‌الحديد (چاپ وزيرى) ج 7، ص 219، و ج 9، ص 165؛ هيثمى، مجمع الزوائد ج 9، ص 114؛ سيوطى، الجامع الصغير ج 1، ص 415؛ متقى هندى، كنزالعمال ج 13، ص 148؛ الغدير ج 1، ص 396 و ج 4 ص 64؛ و...

[2] . اسدالغابة ج 4، ص 22 و 23؛ الاستيعاب، ج 3، ص 1103.