«كسى كه مى‌خواهد به وعظ و نصيحت و بيم دادن و هراسان ساختن، به قصد بيدارى و تنبيه بپردازد، كسى كه مى‌خواهد دلهاى سنگين را به لرزه در آورد و چهره واقعى دنيا را نشان بدهد، مى‌بايد كه در اين خطبه دقت كند و به پيروى از چنين خطبه فصيح و شيوايى سخن بگويد. هركس كه در اين فصل از نهج‌البلاغه دقت كند، درمى‌يابد و مى‌پذيرد كه معاويه درست مى‌گويد كه: «كسى جز على (ع) راه فصاحت را بر قريش هموار نكرد.» اگر تمام فصيحان عرب در يك مجلس فراهم آيند و اين خطبه، خوانده شود، جاى آن دارد كه همگى به سجده بيفتند.»

باز ابن ابى‌الحديد مى‌گويد:

«و اين همان است كه بر گروهى از شعرا به هنگام شنيدن اشعار على ابن رقاع يكى از شعراى معروف، گذشت. هنگامى كه اشعار على ابن رقاع را بر عده‌اى از ادبا خواندند تمام شعرا به سجده در افتادند. از آنها پرسيده شد كه: چرا سجده كرديد؟ گفتند: چنانكه در قرآن مواردى هست كه وقتى افرادى قرآن را مى‌خوانند يا كلمات قرآن را مى‌شنوند، به سجده مى‌افتند. در نهج‌البلاغه و اشعار شعرا هم جاهايى هست كه وقتى افراد فصيح، فصاحت‌شناس، بلاغت‌شناس، به آنجا مى‌رسند، بايد به سجده بيفتند».

بعد اضافه مى‌كند كه:

«من در شگفتى و اعجاب فراوان فرو مى‌روم از اينكه مردى وقتى در كشاكش‌نبرد، خطابه‌هايى ايراد مى‌كند كه كلماتش متناسب با طبيعت شيران و پلنگان است، در عين حال، هنگامى كه لب به موعظه و اندرز مى‌گشايد، كلماتش نمايانگر طبيعتى چون طبيعت زهّاد است. راستى شگفت‌آور است كه على ابن ابى‌طالب (ع) گاهى به صورت قهرمانان بزرگ تاريخ درمى‌آيد:

گاهى در جلوه سقراط، فيلسوف يونانى و گاهى با صفات مسيح بن مريم جلوه مى‌كند.»

و بالاخره مى‌گويد:

«به تمام مقدسات عالم سوگند ياد مى‌كنم كه من 50 سال است كه مرتب اين خطبه را