منشأ فصاحت و بلاغت كلام على (ع)

اگر بخواهيم منشأ فصاحت و بلاغت كلام حضرت امير (ع) را كه دوست و دشمن به آن اعتراف دارند بيابيم و به سرچشمه اين چشمه جوشان حكمت و معرفت، كه در مسير تاريخ با جريانى پر خروش و پياپى. بسيارى از دلهاى مضطرب و خسته را آرامش و طراوت بخشيده و شمار زيادى از جانهاى تشنه را سيراب نموده است كه هر روز براين جلوه و عظمت افزون مى‌گردد، برسيم. بايد به يك واقعيت تاريخى كه در سخنان خود آن حضرت نهفته است توجه كامل داشته باشيم، آنهم نشأت و تربيت على (ع) در دامن پيامبر عظيم‌الشأن (ص) است. اميرالمؤمنين (ع) در بخشى از خطبه قاصعه به عظمت و شكوه رسول اكرم (ص) و نحوه تربيت خويش در نزد او مى‌فرمايند:

«... وَ لَقَدْ قَرَنَ اللَّهُ بِهِ مِنْ لَدُنْ أَنْ كانَ فَطيماً أَعْظَمَ مَلَكٍ مِنْ مَلائِكَتِهِ يَسْلُكُ بِهِ طَريقَ الْمَكارِمِ وَمَحاسِنَ اخْلاقِ الْعالَمِ لَيْلَهُ وَ نَهارَهُ وَ لَقَدْ كُنْتُ أَتَّبِعُهُ اتّباعَ الْفَصِيلِ أَثَرَ أُمِّهِ يَرْفَعُ لى‌ فى‌ كُلِّ يَوْمٍ مِنْ أَخْلاقِهِ عَلَماً وَ يَأْمُرُنى بِالاقْتِداءِ بِهِ.» [1]؛

خداوند متعال از زمانى كه پيامبر اكرم (ص) كودكى بيش نبودند، يكى از بزرگترين فرشتگان را همراه پيامبرش نمود تا او را در شب و روز به راههاى فضايل و مكارم اخلاق ره نمايد و من مانند كودكِ تازه از شير شده كه هميشه به دنبال مادرش مى‌رود، درپى رسول خدا (ص) بودم هر روز جلوه‌اى از اخلاق نيكويش را به من مى‌نماياند و مرا به پيروى از آن امر مى‌نمود.

وقتى كه صفحات زرين تاريخ زندگى حضرت على (ع) را ورق مى‌زنيم و سيرى در كلمات ارزشمند و انسان‌ساز او در نهج‌البلاغه مى‌نماييم، درمى‌يابيم كه يك اتصال و پيوستگى و يك توافق روحى و تشابه اخلاقى در سرتاسر زندگى على (ع) با رسول اكرم (ص) وجود دارد كه نشأت گرفته از تربيت بى‌نظير على (ع) در دامن نبوّت است. على (ع) دست پرورده شخص رسول اكرم (ص) است، نه تنها ازتعليمات رسول خدا (ص) استفاده كرده است، بلكه رسول خدا (ص) مربّى خصوصى و معلم خانگى على (ع) بوده است،

[1] . نهج‌البلاغه، خطبه 234 (قاصعه).