و ستاره‌شناسى به غير از طالع‌بينى است و برخى از ستاره‌شناسان با استفاده از حركات ستاره‌ها و گردش زمين مى‌توانند قلمرو خورشيد گرفتگى يا ماه گرفتگى را پيش‌بينى كنند يا راهها را در سفرهاى بيابانى و دريايى مشخص كنند يا اوقات عبادت و جهت قبله و مسير كشتى را بشناسند. پس آموختن علم نجوم براى رسيدن به موارد مشابه مانعى ندارد و خداوند تعالى مى‌فرمايد:

(وَ هُوَ الَّذِى جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لَتَهْتَدُوا بِهَا فِى ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ ...) [1]

حضرت امير (ع) در نكوهش منجّم و كاهن و ساحر، سخنان ارزنده‌اى دارد. او وقتى كه قصد رفتن به جنگ با خوارج را داشت، يكى از يارانش (عَفيف برادر اشعث بن قيس) نزديك آمد و گفت: اى امير مؤمنان اگر در اين هنگام به سوى خوارج حركت كنى، بيم آن دارم كه به مراد و مقصد خود نرسى و در اين راه شكست بخورى، و اين پيش‌گويى را من از علم نجوم بدست آورده‌ام. امام (ع) با چنين فكر و انديشه، سخت مقابله مى‌نمايد و تصديق اين‌گونه افكار را تكذيب قرآن و آيات الهى مى‌داند، و پس از اينكه عفيف برادر اشعث را محكوم كرده و او را مورد ملامت قرار مى‌دهد رو به سوى مردم كرده و به عنوان يك قانون كلى و يك حكم الهى مى‌فرمايد:

«... أيُّهَا النَّاسُ إيَّاكُمْ وَ تَعَلُّمَ النّجُومِ إِلَّا مَا يُهْتَدى‌ بِه فِى بَرّ أَوْ بَحْرٍ، فَإنَّهَا تَدْعُو إلَى الْكَهَانَةِوَ الْمُنَجّمُ كَالْكَاهِنِ، وَ الْكَاهِنُ كَالسَّاحِرِ، وَ السَّاحِرُ كَالْكَافِرِ، وَ الْكَافِرُ فِى النَّارِ، سِيرُوا عَلَى اسْمِ‌اللَّهِ.» [2]؛

اى مردم از آموختن علم نجوم بپرهيزيد مگر به مقدارى كه در بيابان يا دريا بدان راه شناخته شود. زيرا اين دانش به كهانت و غيب‌گويى مى‌كشاند. منجّم مانند غيب‌گو و غيب‌گو مانند جادوگر و جادوگر مانند كافر است و سرانجام كافر آتش است، پس بنام خدا حركت كنيد. [3]

[1] . سوره انعام (6)/97.

[2] . نهج‌البلاغه، خطبه 79.

[3] . براى اطلاع بيشتر از انواع پيش‌گويى‌ها در بين مردم به شرح ابن ابى‌الحديد چاپ رحلى، ج 1، ص 425 و ج 2، ص 72 وچاپ وزيرى ج 6 ص 199؛ شرح فيض الاسلام ص 178؛ سيرى در سيره نبوى، شهيد مطهرى، ص 81 و... مراجعه شود.