به خدا قسم ابلاغ رسالت و انجام وعده‌ها و بيان امر و نهى‌ها را دريافته‌ام (از حضور رسول خدا (ص) گرفته‌ام) و درهاى حكمت الهى و راههاى روشنايى امر دين در نزد ما اهل بيت است.

انواع علم غيب در كلام امام على (ع) و منشأ آن در حضرت‌

امام (ع) وقتى كه از واقعه بزرگ بصره و فتنه‌هايى كه در آن رخ خواهد داد، خبر مى‌دهد و از آينده زنگيان و تركها بازگو مى‌كند، يكى از ياران آن حضرت مى‌گويد:

«لَقَدْ أُعْطِيتَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنيِنَ عِلْمَ الْغَيْبِ، فَضَحِكَ (ع) وَ قَالَ لِلرَّجُلِ وَ كَان كَلْبِيّاً: «يَا أَخَا كَلْبٍ لَيْسَ هُوَ بِعِلْمِ غَيْبٍ وَ إِنَّمَا هُوَ تَعَلُّمٌ مِنْ ذىِ عِلْمٍ» [1]؛

اى امير مؤمنان تو را علم غيب داده‌اند؟ امام (ع) خنديد و به مرد كه از بنى كلب بود گفت: اى برادر كلبى! اين علم غيب نيست، بلكه علمى است كه از صاحب علم آموخته شده است.

امام (ع) با اينكه در سينه مباركش علمى به گستردگى عالم نهفته است. نسبت به بسيارى از علوم كه نزد خداوند علم غيب به حساب مى‌آيد، اظهار بى‌اطلاعى نموده و خود را دست‌پرورده و آموزش ديده مكتب پيامبر اكرم (ص) مى‌داند و در اين باره با تمام اخلاص و تواضع مى‌فرمايد:

«... وَ إِنَّمَا عِلْمُ الْغَيْبِ عَلْمُ السَّاعَةِ، وَ مَا عَدَّدَهُ اللَّهُ سُبْحَانَهُ بِقَوْلِهِ: «إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ علم السَّاعَةِ، وَ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَ يَعْلَمُ مَا فِى اْلأَرْحَامِ، وَ مَا تَدْرىِ نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَداً، وَ مَا تَدْرىِ بِأَىّ أَرْضٍ تَمُوتُ ...» الايَة، فَيَعْلَمُ اللَّهُ سُبْحَانَهُ مَا فِى اْلأَرْحَامِ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى، وَ قَبِيحٍ أَوْ جَمِيلٍ وَ سَخِىّ أَوْ بَخِيلٍ، وَ شَقِىّ أَوْ سَعِيدٍ وَ مَنْ يَكُونُ فِى النَّارِ حَطَباً أَوْ فِى اْلجِنَانِ لِلنَّبَيّيِنَ مُرافِقاً، فَهذَا عِلْمُ الْغَيْبِ الِّذِى لَا يَعْلَمُهُ أَحَدٌ إِلَّا اللَّهُ، وَ مَا سِوَى ذلِكَ فَعِلْمٌ عَلَّمَهُ اللَّهُ نَبِيَّهُ فَعَلَّمَنِيهِ وَ دَعَالِي بِأَنْ يَعِيَهُ صَدْرِى وَ تَضْطَمَّ عَلَيْهِ جَوَانِحي» [2]؛

[1] . همان، خطبه 128.

[2] . همان، خطبه 128 (نسخۀ صبحى صالح).