... و علم غيب علم به زمان وقوع قيامت است و علم به آنچه كه خداوند آنها را در سخن خويش (در اين آيه شريفه) برشمرده است كه مى‌فرمايد: «همانا علم قيامت نزد خداوند است و باران را فرو مى‌فرستد و از آنچه در رَحِمهاست آگاهى دارد و هيچ كس نمى‌داند كه فردا چه خواهد كرد و در كدام سرزمين خواهد مرد ...» پس خداوند سبحان است كه به آنچه در رَحِم‌ها، از نر و ماده، زشت يا زيبا، جوانمرد يا بخيل، بدبخت يا نيكبخت وجود دارد علم و آگاهى دارد و از كسى كه هيزم آتش سوزان باشد يا در بهشت همراه پيامبران باشد باخبر است. و اين است علم غيبى كه جز خداوند هيچ كس آن را نداند، و امّا غير از اين، علمى است كه خداوند آن را به پيامبرش آموخت، و پيامبر نيز به من بياموخت و در حقّم دعا كرد كه سينه‌ام آن را فراگيرد و دلم آن را در خود بپذيرد.

آنگاه كه امام (ع) خلافت را به عهده مى‌گيرد و مردم با او در مدينه بيعت مى‌كنند، او مردم را از برپا شدن فتنه‌ها و دگرگونى اوضاع (پس از شهادت خودش) اطلاع مى‌دهد امّا رسول خدا (ص) را منشأ اين پيش‌گويى‌ها دانسته و در اين باره با صداقت و راستى سوگند ياد مى‌نمايد و مى‌فرمايد:

«... وَ اللَّهِ مَا كَتَمْتُ وَ شْمَةً، وَلَا كَذَبْتُ كِذْبَةً، وَ لَقَدْ نِبُّئْتُ بِهَذَا الْمَقَامِ وَ هَذَا الْيَوْمِ» [1]؛

... به خدا سوگند، كلمه‌اى را از حق نپوشانده‌ام، و دروغى بر زبان نرانده‌ام كه از چنين حال و چنين روزى خبر داده شدم. [2]

همانگونه كه ملاحظه شد، امام (ع) در سخنان خويش، بارها تصريح كرده‌اند كه اين همه علوم؛ علم به اسرار جهان، علم به تفسير قرآن، علم به آينده و گزارش از غيب را از پيامبر اكرم (ص) دريافت نموده‌اند. آيا اين دريافت و بهره‌مندى از حضور پيامبر (ص) چگونه بوده است؟ و آيا پيامبر اكرم (ص) امام (ع) را به تفصيل حوادث آينده جهان و اسرار عالم آگاه كرد؟

[1] . همان، خطبه 16.

[2] . رسول خدا (ص)، آن حضرت را از چنين حادثه - مقام خلافت و اجتماع مردم براى بيعت - آگاه فرموده بود. رك: ليثى، عيون‌الحِكَم ص 507؛ مولى صالح مازندرانى، شرح اصول كافى ج 6، ص 339 و ج 11، ص 417؛ بحارالانوار ج 29، ص 589؛ محمودى، نهج‌السعادة ج 1، ص 191.