همان قوم تاتار و مغول است كه ظهور كردند و يورش مرگبارشان به وقوع پيوست، آنها كشورهايى را زير پاى خود ويران ساختند و آنها را درنورديدند تا به عراق رسيدند، در اين حمله بصره آسيب بزرگى ديد، كوچه‌ها و ميدان‌هايش از كشته‌ها انباشته شد و دلهاى مردم را وحشتى عظيم فراگرفت. ابن ابى‌الحديد به مناسبت اينكه در ادامه اين خطبه، امام (ع) در پاسخ كسى كه مى‌گويد «آيا علم غيب مى‌دانى؟» علم غيب [1] را همان علم به قيامت و آنچه را كه خداوند در آيه شريفه قرآن تا پنج مورد برشمرده است، مى‌داند و علم خود را فراگرفته از علم پيامبر (ص) مى‌داند. ابن ابى‌الحديد در اين باره شرح و توضيحاتى دارد و سپس مى‌گويد:

«اين خبر امام (ع)، از جمله پيش‌گويى‌هايى است كه خداوند پيامبرش را از آن با خبر نموده است و پيامبر (ص) وصى خود را آگاه ساخته است و منافاتى با «وَ مَا تَدْرىِ نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَداً ...» ندارد زيرا خداوند در موارد بسيارى رسولش را از كارهايى كه در آينده به وقوع مى‌پيوندد خبر داده است مانند فتح مكه، جنگ على با (ع) ناكثين و قاسطين و مارقين و بسيارى از حوادث ديگر. و «ما تدرى نفس ...»، تمام آنچه را كه يك شخص در زمان آينده قرار است انجام دهد نفى مى‌كند امّا اطلاع يافتن از بعضى حوادث غيرممكن نيست. و بدانيد ما شاهد به وقوع پيوستن اين خبر امام (ع) بوديم و در زمان ما تحقق يافت و مردم از صدر اسلام در انتظار وقوع آن بودند تا اينكه قضا و قدر الهى آن را به عصر ما كشاند، آنها قوم تاتار بودند از دورترين جاى مشرق زمين خروج كردند تا به عراق و شام رسيدند و با ملوك خطا، قفجاق [2]، سرزمين بين‌النهرين و خراسان و ... چنان كردند كه در تاريخ بشر سابقه نداشته است و ...» [3]

كوفه و حوادث آن‌

امام (ع) از حوادث ناگوار كوفه بدست ظالمان و ستمگران و سرانجام كار آنها چنين خبر مى‌دهد:

[1] . رك: شرح ابن ابى‌الحديد، ج 2، ص 362 و همين كتاب.

[2] . بلادى است كه با روس در برابر حمله تاتار متحد شدند. (ر. ك: شرح ابن‌ابى‌الحديد، ج 8، ص 233).

[3] . همان منبع.