نام کتاب : اندیشه های اسلامی در بستر تاریخ نویسنده : ابراهیمزاده، عبدالله جلد : 1 صفحه : 111
1- جبّاران، طاغوتيان و ستمگران زورمدارى كه با قهر و
غلبه، انسانها را به بردگى گرفته و از عبوديت خداوند بازداشتهاند. نمرود، فرعون و
همه جباران در طول تاريخ مصداق اين چهره طاغوت هستند:
و اين [قوم] عاد بودند كه آيات پروردگارشان را انكار
كردند و فرستادگانش را نافرمانى كردند و به دنبال فرمان هر زورگوى ستيزهجوى رفتند.
2- مترفان، ثروتمندان و خدايان زر و سيم كه با اتكا به
گنجينههاى طلا و نقره، استكبار ورزيده و از اطاعت و بندگى خدا سرپيچى نموده و بندگان
خدا را به خدمتكارى خويش مىگيرند و هميشه در برابر پيامبران ايستاده و آنان را تكذيب
كردهاند:
در هيچ شهرى هشدار دهندهاى نفرستاديم جز آن كه مرفّهان
و خوشگذرانان آنها گفتند: ما به آنچه شما بدان فرستاده شدهايد، كافريم و گفتند: ما
دارايى و فرزندانمان از همه بيشتر است.
3- ملأ، كارگزاران و اشراف كه صاحب مقام و منصباند و
به اين جاه و مقام دل بستهاند و حاضر نيستند در كنار پابرهنگان و محرومان به بندگى
خدا سر خم كنند و شأن خود را برتر از آنان مىدانند. معمولًا اين سه مظهر طاغوت و استكبار
براى استحكام حاكميت خود و به بندگى گرفتن انسانها و بهرهكشى از آنان، دست در دست
هم دارند. در تمام حاكميتهاى طاغوتى، اين سه چهره را مىتوان به وضوح يافت. در حاكميت
فرعونى، ما با سه چهره مواجهيم:
فرعون، چهره جباريت و زورمدارى كه با قوه و قدرت خود بنى
اسرائيل را به بندگى گرفته و از آنان بهره مىبرد.
هامان؛ چهره ملأ، كارگزارى و تزويرگرى كه با علم و تدبير
خود، جباريت خشن فرعونى را براى محرومان قابل تحمّل جلوه مىدهد و زمينهساز و مجرى
حاكميت فرعون است.
نام کتاب : اندیشه های اسلامی در بستر تاریخ نویسنده : ابراهیمزاده، عبدالله جلد : 1 صفحه : 111