حوزه‌هاى علميه كربلا، نجف، اراك و قم، به تدريس و تحقيق معارف اسلامى پرداخت و با زحمات توان فرسا، بزرگانى همچون حضرت امام خمينى رضوان‌اللّه عليه، آيةاللّه العظمى اراكى و آيت‌اللّه العظمى سيد محمّدرضا گلپايگانى و ... را تحويل جامعه داد. [1]

وى در زمينه پاسدارى از فقه، كتابهاى «دُرَرُالْفَوائِدِ»، «كتاب‌الصلوة»، «كتاب‌الرضاع» «كتاب‌المواريث» و ... را تأليف و درس خارج استاد آيةاللّه «سيد محمّد فشاركى اصفهانى» را نيز تقرير كرد. [2]

تأسيس حوزه علميه قم‌

تأسيس حوزه علميه قم يكى از بزرگترين خدمات فرهنگى آيةاللّه حائرى است و اين توفيقى بود كه به خاطر لياقت و تقواى اين رادمرد بزرگ نصيب او گرديد. نامبرده به قصد زيارت حضرت معصومه سلام‌اللّه عليها وارد قم شد و مورد استقبال باشكوه علما و مردم قم قرار گرفت. علما و بزرگان قم كه از مقام علمى و اخلاقى وى خبر داشتند، درخواست كردند كه در قم بماند و به تدريس و نشر علم بپردازد. آيةاللّه حائرى با وجود مشكلات زياد به پيشنهاد آنان پاسخ مثبت داد و اين موافقت درست در هنگامى بود كه رضاخان قصد داشت سياستهاى ضد اسلامى دولت انگلستان و از جمله برچيدن حوزه‌هاى علميه و مظاهر دينى را در ايران اجرا كند.

اين فقيه مبارز در اين موقعيت حساس، جلسات درس و بحث را از اراك به قم منتقل كرد و سرانجام در سال 1340 ه. ق. حوزه علميه قم توسط ايشان، رسماً كار خود را آغاز كرد. [3]

با تأسيس اين حوزه، دلباختگان علم و دانش روانه قم شدند. در ابتداى امر، شمار محصلان اين حوزه از پانصد نفر تجاوز نمى‌كرد. فقيه نامبرده وسايل لازم را، در حد امكان فراهم ساخت و براى آنان مستمرى ماهيانه‌اى تنظيم كرد. [4] بدون شك هجرت اين عالم مجاهد به شهر قم و تأسيس حوزه علميه مقدس، نقش مؤثرى در خنثى كردن توطئه‌هاى دشمنان اسلام، ايفا نمود و جايگاه آن در پيروزى انقلاب اسلامى نيز، براى‌

[1] - فقهاى نامدار شيعه، ص 439.

[2] - ريحانة الادب، ج 1، ص 67.

[3] - همان.

[4] - همان.