بيش از سيصد نفر از شاگردان شيعه وى به مقام اجتهاد رسيدند. [1]

بعضى از شاگردان معروف شيخ عبارتند از:

«ابو الصلاح حلبى»، «محمد بن حسن بن على فتّال» و «ابوالفتح كراجكى». [2]

شيخ طوسى در راستاى حفظ و گسترش عقايد صحيح اسلامى و مبارزه با انحرافهاى عقيدتى، كرسى علم كلام را نيز در اختيار داشت. در آن روزگار اين كرسى از عظمت فوق العاده‌اى برخوردار بود و كسى بدان دست مى‌يافت كه در علم و دانش سرآمد ديگران باشد و درآن زمان كسى شايسته تر از شيخ طوسى براى در اختيار داشتن اين كرسى نبود. [3]

ب- تأليفات ارزنده‌

از جمله خدمات ارزنده شيخ طوسى به عالم اسلام و مكتب تشيع، تأليفات ارزنده و گرانبهاى اوست.

اين عالم مجاهد در موقعيتى كه دشمنان، سعى داشتند، آيين حق را از ميان بردارند، به حفظ و حراست از ميراث فقهى و فرهنگى شيعه پرداخت و كتابهاى مهمى همچون «تهذيب»، «نهايه»، «مبسوط» و «استبصار» را به رشته تحرير درآورد.

آثار شيخ طوسى به قدرى والاست كه از چهار كتاب مهم شيعه دو كتاب را به خود اختصاص داده و اين دو كتاب قرنهاست كه نزد فقهاى شيعه و حوزه‌هاى علمى مدار استنباط احكام شرعى مى‌باشد.

شيخ طوسى عالمى بود كه به اصلاح جامعه مى‌انديشيد و پيوسته درصدد بود فساد و تباهى، تفرقه و اختلاف را ازميان برداشته مردم را به راهى هدايت كند كه سعادت واقعى آنان درآن است. بدين منظور اين مفسّر بزرگ اسلام تفسير «تبيان» را نوشت و اساس كار را بر بازگشت به قرآن و الهام گرفتن از رهنمودهاى آن، با استعانت از سنت معصومين و سيره «سلف صالح» گذاشت.

[1] - سفينة البحار، ج 2، ص 98.

[2] - روضات الجنات، ج 6، ص 228-229.

[3] - اعيان الشيعه، ج 9، ص 159.