خلاصه‌

در ارائه اسوه‌هاى عملى «عصمت» ضرورى نيست. وارستگان غير معصوم را نيز مى‌توان الگو قرار داد و به آنها تأسى جُست و آن براى قطع بهانه توجيه‌گرايانى است كه مى‌پندارند قُلل معنوى و تربيتى براى غير معصوم راه نايافتنى است.

ذى‌القرنين از كسانى است‌كه در خيرانديشى، آميزش «تخصّص و تعهد»، علم و تجربه، و خضوع و بندگى در برابر عظمت خداوند، سزاوار «تأسى» و «تبعيّت» است. خداوند او را با اسباب مادى و معنوى، مجهّز ساخت، در حدّى كه توانست، ضمن سفر طولانى به «بين‌السدّين» سدّ معروف ذى‌القرنين را بسازد.

مؤمن آل‌ياسين در پشتيبانى از پيامبران، شكستن جوّ جهل و خفقان، آزادانديشى و ايمان، و در اقامه حجّت و برهان و نصيحت و خيرخواهى بر مردمان، بهترين الگو و از پيشتازان معرفت است.

آسيه همسر فرعون از ديگر اسوه‌هايى است كه خداوند او را ستوده و آرزوها و خواسته‌هايش را برآورده است. در تولى و تبرّى، مبارزه با ظالم، بانوى نمونه و از زنان بهشتى است.

مالك اشتر از ياران نزديك امام على عليه السلام است كه مقام علمى، اجتماعى، سياسى و مبارزاتى او زبانزد عام و خاصّ بود. حضور او در ميدانهاى نبرد و صحنه‌هاى سياسى و نظامى، مايه خشنودى على بن ابى طالب عليه السلام و لشكر اسلام و سبب نگرانى و ترس و اضطراب دشمنان بود. بخاطر اين ويژگيها الگو معرفى شده است.

خَبّاب بن ارَتّ از مسلمانان و مهاجران نخستين است كه در بيشتر جنگهاى صدر اسلام و صفين و نهروان شركت جُست. حضرت على عليه السلام او را مجاهد نستوه، مؤمن خالص، زاهد و قانع معرفى كرده و از پيروانش مى‌خواهد كه با چنين كسانى همگام باشند.

پرسش‌

1- ذى‌القرنين كيست و چه ويژگيهايى دارد؟

2- اسوه بودن «مؤمن آل‌ياسين» را توضيح دهيد.

3- آسيه در چه ابعادى مى‌تواند الگو باشد؟

4- مالك اشتر را از ديدگاه على عليه السلام معرفى كنيد.

5- خَبّاب بن ارّت كيست و در چه ابعادى اسوه است؟