خود آن حضرت در بخشى از سخنانش در جمع گروهى از اصحاب، به فداكارى خود چنين اشاره مى‌كند:

«هنگامى كه ارتش قريش بر ما حمله كرد، انصار و مهاجر، راه خانه خود را گرفتند و من با بيش از هفتاد زخم، از آن حضرت دفاع كردم.» [1]

على عليه السلام در دفاع از پيامبر صلى الله عليه و آله به قدرى پافشارى كرد كه شمشير او شكست و رسول خدا صلى الله عليه و آله شمشير خود را كه «ذوالْفَقار» نام داشت، به وى مرحمت نمود و امام عليه السلام با آن به جهاد خود در راه خدا ادامه داد. [2]

نقش امير مؤمنان عليه السلام در جنگ خندق‌

(براى مطالعه

محاصره مدينه، توسط بيش از ده هزار سپاه «احْزاب» حدود يك ماه طول كشيد.

سرانجام دشمن چاره‌اى جز اين نديد كه نيروهاى سرسخت و قدرتمند خود را به هر وسيله‌اى شده از خندق عبور دهد.

به دنبال اين تصميم، «عَمْرِو بْنِ عَبْدِوَدّ» قهرمان نامى عرب به همراه پنج تن ديگر، از نقطه كم عرض خندق عبور كردند و مبارزه طلبيدند. على عليه السلام براى نبرد با عمرو و پاسخ به نعره هايش، گام پيش نهاد. و سرانجام پس از نبردى شديد، دلاورترين جنگجوى عرب- كه او را با هزار مرد جنگى برابر مى‌شمردند- با شمشير على عليه السلام به خاك افتاد. همراهان عمرو چون چنين ديدند پا به فرار گذاردند و آنكه نتوانست فرار كند (نَوْفَل با ضربت اميرالمؤمنين عليه السلام به عمرو ملحق شد.

مرگ عمرو بن عَبْدوَدّ (و برخى عوامل ديگر، باعث شد كه شور جنگ به خاموشى گرايد و احزاب مختلف هر كدام به فكر بازگشت به خانه‌هاى خود بيفتند.

براى بيان ارزش فداكارى حضرت على عليه السلام در اين جنگ، تنها به سه جمله از رسول‌

[1]- بحارالانوار، ج20، ص70 و خصال صدوق، مترجم، ج2، ص127

[2] - همان مدرك، ص54، بنقل از تفسير على بن ابراهيم