نام کتاب : تاريخ اسلام در عصر امامت على نویسنده : پژوهشکده سپاه پاسداران جلد : 1 صفحه : 76
هزار
نفرى با تجهيزات كامل به فرماندهى صحابه رسول خدا عليه السلام همچون خُزَيْمَةِ
بْنِ ثابت، ابُوقُتادَه، عمّار ياسر، قيس بن سعد، و عبدالله بن عباس پشت سر آنان
درحركت بودند.
يكى از
اين دسته هاتحت فرماندهى حضرت اميرمؤمنان عليه السلام بود كه پيشاپيش جنگجويان
حركت مىكرد و در دو سوى حضرت، امام حسن و امام حسين عليهما السلام قرار داشتند. و
در پيش روى آن حضرت فرزند ديگرش محمد بن حنفيّه، پرچم را در دست گرفته بود و
عبداللَّه بن جعفر، پشت سر امام مىآمد، و فرزندان عقيل و جوانان بى هاشم امام
عليه السلام را چون نگينى درميان گرفته بودند و جمعى از پيرمردان بَدْرى (مهاجر و
انصار نييز ديده مىشدند.
اميرمؤمنان
عليه السلام پيش از ورود به بصره در محلى بنام «زاوِيّه» فرود آمد و چهار ركعت
نماز گزارد. آنگاه صورت بر خاك نهاد و قطرات اشكش سرازير شد. سپس دستهايش را به
سوى آسمان بلند كرد و گف:
«
پروردگارا! اين گروه سرپيچى كرده بر من ستم نمودند و بيعت مرا شكستند.
هدف مهمّ
اميرمؤمنان عليه السلام خاموش كردن فتنه «ناكثين» بود و نه جنگ با آنان. براى
دستيابى به اين هدف و جلوگيرى از كشتار و خونريزى، تلاش فراوان نمود و از هر راه
ممكن استفاده كرد. اينك چند نمونه از اقدامات اصلاح طلبانه امام عليه السلام:
1- پيش
از ورود به بصره «صَعْصَةِ بْن صُوحان» و «عبدالله بن عباس» را جداگانه همراه با
نامهاى نزد عايشه و طلحه و زبير فرستاد تا شايد بتواند با مذاكره و نصيحت، آنان
را از جنگ منصرف كند. ولى آنان در مقابل نمايندگان و اندرزهاى اميرمؤمنان عليه
السلام سر فرود نياوردند و جز جنگ راه ديگرى انتخاب نكردند. [2]