تحليلى از اوضاع، هنگام رحلت پيامبر (ص)

پس از مدت كوتاهى بهبودى نسبى، دوباره رسول خدا (ص) در بستر بيمارى افتاد.

هر چند جزيرة العرب يك پارچه تحت نفوذ حكومت اسلامى قرار گرفته بود ليكن از يكسو مدّعيان دروغين پيامبرى سر برداشته بودند و بسيارى از رؤساى قبائل كه هنوز اسلام در عمق جانشان ريشه ندوانيده بود و امتيازات موهوم گذشته را از دست داده بودند و پرداخت ماليات اسلامى (زكات) برايشان دشوار مى‌نمود، همگام با مدعيان دروغين پيامبرى، سر به شورش برداشته بودند. از سوى ديگر، نيروهاى منافق و فرصت طلب در مدينه، با نقشه‌ها و برنامه‌هاى حساب شده، قصد داشتند با فقدان رهبر بزرگ اسلام، حكومت اسلامى را قبضه كنند و آن را از مسير صحيح امامت و ولايت منحرف كنند.

رحلت رهبر اسلام، خواه ناخواه موجب تقويت روحيه شورشيان را مُرتدّان مى‌شد.

موضوع مهم ديگر اينكه با تشديد رقابت بر سر جانشينى پيامبر (ص)، در ميان امت اسلامى شكافى سخت پديد مى‌آمد كه اين خود به تنهائى خطرى بزرگ بشمار مى‌رفت.

ابرقدرت روم نيز در صدد بود تا با حمله به جزيرة العرب، ريشه اسلام را قطع كند.

اينك فتنه‌ها روى آورده بود و توطئه‌ها و تحريكات داخلى و خارجى، اساس اسلام را تهديد مى‌كرد.

اعزام سپاه اسامَه‌

رسول خدا (ص) براى پايان دادن به توطئه‌هاى داخلى و سركوب تحريكات خارجى، فرمان تشكيل و حركت سپاه «اسامة» را صادر كرد. براى تشويق بيشتر سپاهيان، پرچم را با دست خويش بست و آن را به اسامَه، جوان هفده، هيجده ساله سپرد و او را به فرماندهى منصوب كرد. [1] اين نوجوان شجاع، فرماندهى نيروهائى را به

[1] . در سيره حلبى، ج 3، ص 207 آمده است 17 ساله بود و برخى 18 ساله نوشته‌اند ولى مسلماً بيش از 20 سال‌نداشت