پرداخت. پس از ساعتى بيرون آمد و به برادرش عبدالله فرمود: اگر مى‌پندارى كه بعد از پدرت امام هستى برخيز و آنجا كه من نشستم بنشين! عبداللّه رنگ از چهره‌اش پريده برخاست و با شرمندگى از نزد امام بيرون رفت. [1]

ب- اثبات امامت خويش: امام عليه السلام در اين مرحله، با صراحت، مردم را به پذيرش امامت خود فرامى‌خواند و با گفتار و نشان دادن كرامات فراوان، درصدد تبيين و تثبيت امامت خود برآمد و از اين طريق حق را براى مردم آشكار ساخت. دعوت صريح و عمومى آن حضرت خطاب به متحيّران در امر امامت چنين بود:

«لا الَى الْمُرْجِئَةِ، وَ لا الَى الْقَدَرِيَّةِ، وَ لا الَى الزَّيْدِيَّةِ وَ لا الَى الْمُعْتَزِلَةِ، وَ لا الَى الْخَوارِجِ، الَىَّ، الَىَّ، الَىَّ.» [2]

نه بسوى مرجئه، نه قدريّه، نه زيديّه، نه معتزله و نه خوارج برويد؛ بلكه بسوى من، بسوى من، بسوى من بياييد.

2- رهبرى تشكيلات شيعى‌

از جمله محورهاى مهمّ فعاليّت‌هاى امام كاظم عليه السلام رهبرى تشكيلات سياسى شيعه و نظارت بر عملكرد ايشان و تقويت و پشتيبانى آنان بود. اين بخش از فعّاليّت امام عليه السلام، سرّى و دور از چشم عموم انجام مى‌گرفت، از اين رو براى اثبات آن نبايد در انتظار دلائل و شواهد روشن بود.

وجود مفضّل بن عمر به‌عنوان «باب» امام، تقسيم ياران آن حضرت به افراد عادى، موثق و خواص از سوى محدثان، [3] سعايت محمد بن اسماعيل نزد هارون كه همزمان دو خليفه بر روى زمين، يكى در حجاز و ديگرى در عراق فعّاليّت دارند و براى آنان خراج جمع مى‌شود، [4] داستان گرفتارى محمد بن ابى عمير به دست هارون و درخواست‌

[1] کشف الغمه، ج 3، ص 36.

[2] بحار الانوار، ج 47، ص 262.

[3] ر.ک: مناقب، ج 4، ص 325.

[4] رجال کشِی، ج 2، ص 540، ردِیف 478 شرح حال هشام بن حکم.