انحرافى را براى همگان برملا كرد. [1]

از سوى ديگر به شبهات اعتقادى موجود در جامعه كه فرقه‌هاى اسلامى درگير آن‌ها بودند از قبيل مسأله جبر و تفويض، رؤيت خدا در قيامت، نظريّه تجسيم و تشبيه و ... پاسخ مى‌داد. [2]

گاه نيز پاسخگوى معضلات علمى و فقهى‌اى بود كه عالمان دربارى از حلّ آن ناتوان مى‌ماندند و بدين وسيله بر چهره فقيهان دربارى و ديدگاه‌هاى آنان، مهر ابطال و بيگانگى از اسلام مى‌زد. جريان نذر متوكل، كيفر مسيحى زناكار و مسأله كنيه قرار دادن براى كافر، از آن جمله است. [3]

5- تربيت افراد مستعد

شناسايى و جذب افراد مستعدّ و تربيت آنان و نيز مجهز ساختن ايشان به انواع علوم مورد نياز جامعه، رسالت ديگر امام هادى عليه السلام بود. آن حضرت- برغم شرايط نامساعد- موفق شد افراد زيادى را در مكتب خود تربيت كند. براساس نوشته شيخ طوسى تعداد دست پروردگان و راويان آن حضرت بالغ بر 185 نفر مى‌شود. [4] در ميان اين گروه چهره‌هاى برجسته علمى و فقهى فراوانى به چشم مى‌خورد كه بعضى از آنان داراى نوشته‌هاى ارزشمندى در زمينه‌هاى مختلف علوم اسلامى هستند. بعضى از ياران امام هادى عليه السلام عبارتند از: ايوب بن نوح، حسن بن راشد، حسن بن على، عثمان بن سعيد و على بن جعفر هُمانىّ. [5]

[1] ر.ک. توحِید، صدوق، ص 225؛ وسائل الشِیعه، ج 18، ص 554؛ رجال کشِی، ج 2، ص 804، ردِیف 996 و ص 805، ردِیف 999 و ص 762، ردِیف 879.

[2] ر.ک. تحف العقول، ص 338؛ توحِید، صدوق، صص 101، 104 و 109.

[3] ر.ک. مناقب، ج 4، ص 402؛ وسائل الشِیعه، ج 18، ص 407 و حِیاة الامام علِی الهادِی علِیه السلام، ص 239.

[4] رجال الطوسِی، صص 409 ـ 427. البته همه آنان جزو نِیکان و ممدوحان نِیستند. عناصر منفِی نِیز در مِیان آنان وجود دارد.

[5] براِی آگاهِی از شرح حال آنان رجوع کنِید به معجم رجال الحدِیث، ج 4، ص 324؛ ج 5، ص 25؛ الغِیبة، شِیخ طوسِی، صص 212 ـ 215؛ رجال کشِی، ج 2، ص 863، ردِیف 1122؛ رجال الطوسِی، صص 412 و 420.