پاره‌اى توقيعات گشته، بگونه‌اى كه معلوم نيست به كدام يك از نايبان القا شده است.

از سوى ديگر، بر خود لازم مى‌ديدند كه امام را به پيروانش معرفى كنند تا توطئه‌گران و مدعيان دروغين نيابت نتوانند در ميان امت شك و ترديد ايجاد كنند؛ از اين رو در مواقع لازم براى افراد مورد اعتماد بيان مى‌كردند كه حضرت را ديده‌اند و مكان‌هاى حضور او را يادآور مى‌شدند. [1]

2- جلوگيرى از پراكندگى شيعيان‌

هر چند در پاره‌اى موارد پس از شهادت امام معصوم انشعابى در ميان شيعيان پديد مى‌آمد، ليكن اين انشعاب در زمان رحلت امام عسكرى عليه السلام به اوج خود رسيد. نايبان ويژه با اقدامات سنجيده و رهبرى مدبرانه جمع شيعه، اوضاع نابسامان اجتماع آنان را سامان بخشيده، پراكندگى‌ها و انشعاب‌ها را به تدريج به حداقل رساندند.

بنابر نوشته دكتر جاسم حسين، اماميّه گرچه به پانزده گروه منشعب شدند و در زمان نخستين سفير، ديدگاه‌هاى گوناگونى درباره جانشين امام عسكرى عليه السلام داشتند؛ ليكن تلاش‌ها و تدابير سفير دوم با موفّقيت انجام گرفت و تعاليم وى در محافل شيعى انتشار يافت، چندان كه به اضمحلال ديگر گروه‌ها منجر شد. [2]

شيخ مفيد تصريح مى‌كند كه در سال 373 هجرى كه وى مشغول نوشتن كتاب «الفصول المختاره» بوده، از آن فرقه‌هاى چهارده‌گانه، تنها اماميّه باقى مانده است. [3]

3- آماده‌سازى جامعه براى پذيرش غيبت كبرى‌

آماده كردن اذهان مردم و فضاى جامعه شيعى براى پذيرش غيبت كبرى از مهم‌ترين رسالت‌هاى مشترك نايبان خاص حضرت مهدى (عج) بود. اين سياست را امام هادى و امام عسكرى عليهما السلام به صورتى سنجيده و سازمان يافته بنيان نهادند و سفيران ويژه، آن را

[1] ر.ک. کمال الدِین و تمام النعمة، ج 2، ص 435، ح 3 و 440، ح 8، 9 و 10.

[2] تارِیخ سِیاسِی غِیبت امام دوازدهم، ص 216.

[3] الفصول المختاره، ص 321.