است، مانند صيحه در ماه رمضان، خروج سفيانى، خروج خراسانى، كشته شدن نفس زكيّه، فرو رفتن زمين در بيداء و .... [1]

نشانه‌ها بطور كلّى به چند بخش تقسيم مى‌شوند: بعضى از آنها نشانه‌هاى دور به حساب مى‌آيند كه بسيارى از آن‌ها تحقق پيدا كرده است، و برخى ديگر، نزديك به دوران ظهور هستند. در تقسيم‌بندى ديگر، بعضى نشانه‌ها حتمى دانسته شده و بعضى ديگر غير حتمى. با توجه به اين تقسيم‌ها نمى‌توان از نشانه‌هاى ظهور، پى به زمان دقيق آن برد؛ زيرا هيچ ملازمه‌اى بين تحقق يكى از نشانه‌ها- حتى نشانه‌هاى حتمى- و ظهور در فاصله زمانى مشخص، وجود ندارد.

ج- سال ظهور: از روايات چنين برداشت مى‌شود كه سال ظهور، فرد خواهد بود.

امام صادق عليه السلام فرمود:

قائم (عج) ظهور نخواهد كرد مگر در سال‌هاى فرد، سال اول، سوّم، پنجم، هفتم و نهم. [2]

د- روز ظهور: روز ظهور- طبق روايات- روز عاشورا است. از امام صادق عليه السلام نقل شده است: در شب 23 ماه رمضان از آسمان به نام قائم (عج) ندا مى‌شود و در روز عاشورا قيام مى‌كند. [3]

ه- چگونگى ظهور: براساس روايات رسيده، امام عصر (عج) پس از اذن الهى در كنار كعبه- بين ركن و مقام- درحالى كه پرچم، شمشير، عمامه و پيراهن رسول خدا صلى الله عليه و آله با او است، ظاهر مى‌شود. منادى حق، بشارت ظهورش را به گوش جهانيان مى‌رساند و حضرت را با اسم و مشخصات به همگان مى‌شناساند و از مردم مى‌خواهد كه با وى بيعت كنند. ياران خاص امام- كه تعدادشان 313 نفر است- نداى آسمانى را لبيك گفته،

[1] غِیبت، نعمانِی، ص 289. براِی آگاهِی بِیشتر از نشانه‌ها رجوع کنِید به ارشاد، ص 357؛ اعِیان الشِیعه، ج 2، ص 71.

[2] ارشاد، ص 361؛ منتخب الاثر، ص 464.

[3] منتخب الاثر، ص 464.