عبارت است از مرجعيّت دينى در تشريع و تبيين احكام و قضا و فصل خصومت و نيز مقام ولايت معنوى به‌عنوان انسان كامل و حجّت خدا در زمين. اهل سنّت به طور كلى به اين دو شاخه مهمّ امامت از اساس اعتقاد نداشته و درباره احدى قائل نيستند نه اينكه قائل هستند و از على عليه السلام نفى مى‌كنند. آنان براى هيچ يك از اصحاب، حتّى ابوبكر، عمرو عثمان چنين شأن و مقامى قائل نيستند؛ از اين رو در كتاب‌هاى خودشان بر لغزش‌ها و اشتباهات مكرّر ابوبكر و عمر در مسائل دينى اعتراف نموده و اين اعتراف را از زبان خود آنان نيز نقل مى‌كنند، ولى شيعه، امامان خويش را معصوم از خطا و جانشين پيامبر صلى الله عليه و آله در بيان دين مى‌داند. به اين بيان كه بعد از پيامبر صلى الله عليه و آله انسان‌هاى كاملى وجود داشتند كه صلاحيّت مرجعيت احكام و معارف دين را داشتند آن سال كه خود پيامبر صلى الله عليه و آله مرجع، مبيّن و مفسّر دين بود. با اين تفاوت كه آنچه رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‌گفت به‌طور مستقيم مستند به وحى بود ولى آنچه امامان عليهم السلام مى‌گويند مستند به پيامبر صلى الله عليه و آله است كه از آن طريق به وحى متصل مى‌شود.

اساس اختلاف تشيع با ساير فرق اسلامى در مسأله امامت، همين دو محور مهم اخير است. شيعه كه وجود آن دو را در امام، لازم مى‌داند بلكه قوام امامت را در برخوردارى از آن دو ويژگى مى‌بيند، جايگاه الهى براى آن قائل است و معتقد است با وجود چنين امامى كه از سوى پيامبر صلى الله عليه و آله نيز معرفى شده، جايى براى انتخاب مردم يا شورا باقى نمى‌ماند، ولى اهل سنّت كه چنين شأن و جايگاهى براى امام قائل نيستند، آن را در رهبرى سياسى امت و حكومت خلاصه مى‌كنند و مى‌گويند هر كس به اين سِمَت انتخاب شد او پيشوا و زمامدار مسلمانان و خليفه پيامبر صلى الله عليه و آله است.

توطئه سقيفه‌

هنگامى كه پيامبر صلى الله عليه و آله رحلت كرد، على عليه السلام مشغول تجهيز آن گرامى شد و مسلمانان در انتظار اقامه نماز بر پيكر مطهر وى بودند كه گروهى با ناديده گرفتن توصيه‌هاى پيامبر صلى الله عليه و آله نسبت به جانشينى حضرت على عليه السلام پس از خود، بعد از بحث و گفتگوى‌