استاندارى مصر منصوب و ابوموسى اشعرى، والى كوفه را (به اصرار ديگران) در پست خود ابقا كرد. [1]

در عرصه فرهنگى و اعتقادى: جلوگيرى از انحرافات دينى كه در قالب سنّت‌شكنى و بدعت‌گرايى در جامعه رواج داشت و يكى از موارد مهمّ اتهامى خليفه سوم به‌شمار مى‌آمد. امام عليه السلام در سخنان و موضع‌گيرى‌هاى خود بر تقيد و تعهد خويش نسبت به سنّت نبوى تأكيد ورزيد و هر نوع مصلحت‌گرايى در احكام دين را مردود شمرد و به مصلحت انديشان در هر موردى پاسخ ردّ داد.

امام عليه السلام در بيانى، منشأ پيدايش جنگ‌هاى داخلى ميان مسلمانان را رسوخ شبهه و انحراف فكرى در ميان آنان مى‌دانست:

امروز ما بدان جهت با برادران مسلمانمان وارد جنگ شده‌ايم كه انحراف، كجى، شبهه و تأويل در اسلام وارد شده است. [2]

حسن بصرى در پاسخ كسى كه از او درباره امام پرسيده بود گفت:

«راه دين را به مردم نماياند و زمانى كه دين به انحراف گراييده بود، آن را راست كرد.» [3]

امام عليه السلام در امر دين در هيچ شرايطى حاضر به مداهنه و مصالحه نبود و خود مى‌فرمود: به خدا سوگند، هرگز در امر دينم مداهنه نكردم. [4]

واكنش‌ها

اصلاحات امام عليه السلام به همان اندازه كه براى توده مسلمانان به‌ويژه قشر مستضعف و ستمديده، اميد بخش و شادى آفرين بود، به غرور و حيثيّت اجتماعى و منافع مادّى قريش لطمه زد و آنان را به عكس‌العمل واداشت. آنان در آغاز سعى كردند با مذاكره، حضرت را از انجام اصلاحات مورد نظر بازداشته، خواسته‌هاى خويش را بر ايشان‌

[1] تارِیخ ِیعقوبِی، ج 2، ص 179.

[2] نهج البلاغه، خ 122، ص 179.

[3] المصنّف، ابن ابِی شعبه، ج 12، ص 83.

[4] حِیاة فکرِی و سِیاسِی امامان شِیعه، ص 80.