4- كوتاهى خواص از اداى وظيفه‌

مردم در يك تقسيم‌بندى به دو گروه تقسيم مى‌شوند: خواص و عوام. خواص كسانى هستند كه تصميمات و موضع‌گيرى‌هايشان براساس بصيرت و آگاهى است. خود تشخيص دهنده و تصميم گيرنده‌اند، نه آن كه ديگران آنان را به تصميم برسانند. نقطه مقابل، عوام‌اند كه قدرت تجزيه و تحليل مسائل را ندارند و حركتشان براساس بصيرت و آگاهى نيست. بلكه پيرو موج، و مرعوب جوّ هستند. جوّ عمومى به هر سو و با هر گروهى باشد آنان به همان سمت حركت كرده با همان گروه غالب هستند.

مرز اساسى خواص و عوام «بصيرت» است. هر كس از اين ويژگى برخوردار بود جزو خواص است و هر كس فاقد آن بود از عوام است. از هر صنفى و در هر لباسى مى‌خواهد، باشد. سواد داشته باشد يا نداشته باشد.

اساسى‌ترين رسالت خواص طرفدار حق، ايستادگى در پاى آن و حمايت از حقّ در برابر باطل مى‌باشد. در قاموس خواص سكوت و بى‌تفاوتى در برابر حق، همپاى ضديت با حق است. اميرالمؤمنين عليه السلام مى‌فرمايد:

«السَّاكِتُ اخُو الرّاضى‌ وَ مَنْ لَمْ يَكُنْ مَعَنا كانَ عَلَيْنا» [1]

آن كس كه ساكت است (و از حق حمايت نمى‌كند) برادر كسى است كه به باطل رضايت داده است. و آن كس كه با ما نباشد، عليه ما است.

در طول حيات اسلام از سقيفه گرفته تا كربلا و از كربلا تا غيبت آخرين پيشواى معصوم، بيشترين مسؤوليت انحراف جامعه برعهده خواصى است كه حق را شناخته ليكن در حمايت از آن كوتاهى كردند. مقام معظم رهبرى در تجزيه و تحليل خود از واقعه عاشورا كوتاهى خواص در اداى وظيفه خود و حمايت بموقع از حق را از عوامل مهم زمينه‌ساز حادثه عاشورا برشمرده‌اند. ايشان در تحليل خود بر اين نكته تأكيد كرده‌اند كه اگر چهره‌هاى سرشناس كوفه كه بانى دعوت امام حسين عليه السلام به كوفه شدند بر موضع خود باقى مى‌ماندند و به جاى ترس از ابن زياد از خدا مى‌ترسيدند و نماينده امام‌

[1] بحار الانوار، ج 74، ص 421.