درباره علت گرايش اولجايتو به مذهب تشيع سخنان مختلفى بيان شده است. برخى علت آن را، مشرّف شدن اولجايتو به زيارت مرقد مطهر امام على (ع) و خواب ديدن وى كه حضرت امير او را تشويق به تقويت اسلام كرد دانسته‌اند. امراى شيعه مذهب خواب را چنين تعبير كردند كه سلطان بايد مذهب تشيع را اختيار كند. اولجاتيو قبول كرد و به پيروى از وى ساير بزرگان و امرا مذهب شيعه را پذيرفتند مگر امير چوپان كه بر مذهب تسنن باقى ماند.

اولجايتو در سال 709 قمرى امر كرد كه نام سه خليفه را از خطبه و سكه بردارند و نام حضرت على (ع)، امام حسن و امام حسين (ع) را در خطبه بياورند و در سكه فقط بر نام حضرت على (ع) اقتصار كنند و مردم ايران بايد قبول مذهب شيعه نمايند.

اولجايتو براى ترويج عقايد شيعه دستور داد كه پيشوايان اين مذهب گرد آيند و مدارس مخصوص تعليم اصول و عقايد مذهب شيعه ترتيب دهند. در كنار گنبد سلطانيه مدرسه‌اى درست كرد كه شصت معلم و مدرس در آنجا به تعليم و تربيت دويست شاگرد مشغول بودند و مدرسه ديگرى به نام «مدرسه سيار» از خيمه و كرباس درست كرد كه با اردو مى‌گرداندند و تعدادى از بزرگان دين با آن حركت مى‌كردند و به دانش‌پژوهان علم مى‌آموختند.

توجه اولجايتو به مذهب شيعه موجب شد تا علماى بزرگ شيعه به اردوى سلطان بيايند و بيشتر از پيش وى را به سمت مذهب متمايل و با ادلّه كلامى و شواهد ديگر ايمان او را مستحكم‌تر سازند و راه نفوذ بزرگان مذاهب ديگر را سد نمايند. [1]

1- 3. نقش علامه حلّى در تشيع اولجايتو

درباره تأثير علامه حلى در تشرف اولجايتو به مذهب تشيع منابع نظر يكسانى ندارند. ولى برخى از نويسندگان بر اين باورند كه علّامه حلى بيشترين نقش را در تبيين حقانيت مذهب تشيع به اولجايتو و پذيرش وى داشته است.

بنا به گزارشى اولجايتو در حال خشم، همسر خود را سه طلاقه كرد. پس از آن سخت پشيمان شد. فقهاى مذاهب اهل سنت را براى حل مشكل طلبيد. آنها راهى براى بطلان طلاق در مذاهب خود نيافتند و تنها توانستند پيشنهاد دهند كه شايد فقيهى شيعى بتواند راه حلى پيدا كند. از

[1] . ر. ك: عباس اقبال، آشتيانى، تاريخ مغول، ص 313-316؛ تاريخ تشيع در ايران...، ج 2، ص 650-662