كتابخانه بزرگى كه آل بويه تأسيس كرد و بيشتر كتابهايش درباره كلام و عقايد شيعه بود، خود نمونه‌اى از تلاش آل بويه در تقويت و گسترش مذهب شيعه در رى است. [1]

به نوشته ابن طباطبا، رى در قرن ششم به يكى از پايگاههاى تشيّع در ايران تبديل شده بود.

روستاهاى رى نيز شيعه مذهب بوده‌اند. ياقوت مى‌گويد: روستاهاى رى، همگى شيعه‌اند و تعداد بسيار اندكى حنفى در آن روستاها زندگى مى‌كنند؛ ولى از شافعيان اثرى نيست.

از جمله روستاهاى رى مى‌توان به كلين، ورامين، دوريست، اشناباد و قصران (منطقه كوهستانى شمال شرقى و غربى تا مرز مازندران، كه خود شامل روستاهاى بسيار فراوان بوده) اشاره كرد. از روستاها و توابع رى، برخى از خاندانهاى بزرگ و علما و فقهاى نامى شيعى نيز برخاسته‌اند كه خاندان دوريستى، از آن جمله‌اند. از اين خاندان، عالمانى چون: جعفر بن محمد دوريستى (380- 472 ق) از شاگردان شيخ مفيد و سيد مرتضى، و نيز عبدالله بن جعفر بن محمد بن موسى بن جعفر دوريستى (م 600 ق) را مى‌توان نام برد. همچنين شيخ كلينى رازى، مؤلف كتاب پرارج الكافى- كه يكى از كتب چهارگانه شيعه است- از جمله علماى بزرگ شيعه به شمار مى‌رود كه از توابع رى برخاسته است. نام بسيارى ديگر از اين علما را مى‌توان در فهرست منتجب الدين يافت كه با پسوند فاميل و روستاهاى آنان مشخص شده‌اند.

امّا رى در قرن هفتم بر اثر نزاعها و جنگهاى ميان تشيّع و تسنّن از يك سو، و حنبليان با شافعيان از سويى ديگر، رو به ويرانى نهاد، چنان‌كه ياقوت كه خود در سال 617 ق، از رى ديدن كرده، با شهرى ويران شده رو به رو شده است. [2]

قرن هشتم، دوره تسلط مجدد شيعيان بر اين ناحيه بوده است. حمدالله مستوفى، در قرن هشتم، درباره مذهب مردم رى چنين گفته است:

اهل شهر و اكثر ولايات، شيعه اثناعشرى‌اند، مگر روستاهاى قوهه كه حنفى باشند و در رى، اهل بيت بسيار مدفون‌اند. [3]

[1] . تاريخ تشيع، ج 2، ص 272؛ ر. ك: تاريخ تشيع در ايران، ج 1، ص 399-402

[2] . تاريخ تشيع، ج 2، ص 272-273

[3] . همان، ص 273