نام کتاب : زندگانی امام باقر نویسنده : حیدری، احمد جلد : 1 صفحه : 107
باشم بهتر است از اينكه اطاعت
نكنم و پياده بمانم. [1]
اين جواب كثير دلالت بر درجه
اطاعت او از امام دارد. بنى مروان نسبت به كثير احترام زياد قائل بودند و كثيّر
نيز گاهگاهى براى دريافت جوايز، آنان رامدح مىكرد.
روزى امام وى را توبيخ كرد و
فرمود: آيا گمان مىكنى شيعه ما هستى وحال آنكه آل مروان را مدح مىگويى؟ كثير عذر
آورد وتوضيح داد كه من در مدح خود آنان را به حيوانات بدبو وجمادات و مثل آن تشبيه
مىكنم و درحقيقت آنان را مسخره مىكنم و امام نيز توجيه وى را پذيرفت. [2]
اين نمونه از برخورد تند وتوبيخ
آميز امام با شاعرى است كه به مدح ستمگران پرداخته است. از آن طرف برخوردهاى محبت
آميز، دعاها و صلههاى فراوان امام را نسبت به »كُميت اسدى» شاعر متعهد شيعى
مىبينيم. يك بار در «ايام البيض» [3]- با اينكه شعر خواندن درآنها كراهت دارد-
كميت بر امام وارد شد و شعرى در رثاى شهداى كربلا خواند. امام واهل خانهاش به شدت
تحت تاثير قرار گرفته و گريه كردند و امام براى كميت دعا كرد كه: خدايا گناهان
گذشته و آينده كميت را بيامرز. [4]
و وقتى كه قصيده ميميه معروف و
مفصل خود »من لقلب متيمٍ مستهامٍ ...» را برامام باقر خواند، امام رو به قبله
ايستاد و سه بار فرمود: خدايا بركميت رحمت آور واو را بيامرز.
بعد امام به كميت فرمود: «اين
صدهزار (درهم) رااز خانوادهام براى توجمع كردهام» ولى كميت نپذيرفت و فقط براى
تبرك از امام پيراهنى طلبيد. »[5]
اخبار بخششهاى امام (ع) به كميت
فراوان است كه به همين بسنده مىكنيم.
ارزيابى صلههاى
امامان به شعرا
[1] - حياة الامام الباقر، ج 1، ص
320 به نقل از اعلام، ج 6، ص 72
[2] - مناقب، ج 4، ص 207؛ حياة
الامام الباقر، ج 1، ص 320
[3] - روزهاى سيزدهم و چهاردهم و پانزدهم
هرماه را ايام البيض مىنامند چون ماه درتمام طول شب اين روزها مىتابد