بود. از امام باقر سؤال شد كه كدام يك از برادرانت در نزد شما محبوبتر است. امام فرمود:

«عبدالله دست من است كه با آن حمله مى‌كنم و عمر چشم من است كه با آن مى‌بينم و زيد زبان من است كه با آن تكلّم مى‌كنم و حسين حليم و بردبار است». [1]

در مورد زيد بن على- بر او و پدرانش درود و سلام باد- سخن فراوان است كه به اجمالى از آن بسنده مى‌كنيم. زيد از علويانى بود كه عليه ظلم و ستم و براى امر به معروف و نهى ازمنكر قيام كرد و قبل از تولد وى، خبر قيامش توسط رسول خدا و امام على عليهما السلام داده شد.

از رسول خدا نقل شده كه خطاب به امام حسين عليه السلام فرمود:

«يا حسين، از نسل تو مردى به دنيا مى‌آيد به نام زيد كه او و يارانش در روز قيامت بر دوش مردم گام مى‌گذارند، چهره‌هايى گلگون و نورانى دارند و بدون حساب داخل بهشت مى‌شوند». [2]

او نه تنها در زهد، عبادت، شجاعت، سخاوت و جوانمردى بلكه در علم و دانش نيز از چهره‌هاى درخشان اهل بيت بود. امام رضا عليه السلام درباره زيد مى‌فرمايد:

«او از علماى آل محمد (صلى الله عليه وآله) بود.» [3]

از آنجا كه وى با قرآن مأنوس بود و همواره به قرائت و تدبّر در قرآن اشتغال داشت، وى را «حليف القران» مى‌ناميدند. خودش مى‌فرمايد:

«سيزده سال با قرآن خلوت داشتم كه آيات آن را مى‌خواندم و درباره آن مى‌انديشيدم.» [4]

زيد با توجه به اين مقام علم و فضيلت، مورد توجه خاص امام باقر عليه السلام و

[1] - منتهى الامال، ج 2، ص 46

[2] - شخصيت و قيام زيد بن على، ص 28. براى اطلاع بيشتر از احاديث پيامبر و امامان دربارۀ زيد به همين كتاب مراجعه كنيد

[3] - همان مدرك، ص 39

[4] - همان مدرك، ص 45