معرف زيد بن على (ع) است. وقتى زيد النار برادر امام رضا كه خانه‌هاى عباسيان را به آتش كشيده بود، را دستگير كردند، مأمون ضمن بخشيدن او، خطاب به امام رضا گفت:

«اگر اين برادرت خروج كرده و اين كارها را انجام داده است، (بى سابقه نيست زيرا) قبل از اين هم زيد بن على خروج كرد و كشته شد و اگر منزلت تو در نزد ما نبود، او را مى‌كشتم چون گناه كوچكى مرتكب نشده است».

امام رضا عليه السلام فرمود:

«برادرم زيد را با زيد بن على (عليه السلام) قياس مكن زيرا او از علماى آل محمد (ص) بود، براى خدا غضب كرد و با دشمنان خدا جنگيد تا كشته شد. پدرم موسى بن جعفر از پدرش امام صادق روايت كرد كه فرمود: خدا عمويم زيد را رحمت كند، زيرا او به »الرضا من آل محمد (ص)» دعوت مى‌كرد و اگر پيروز مى‌شد به وعده‌اش عمل مى‌كرد و براى خروج با من مشورت كرد و من گفتم: عموجان اگر راضى هستى كه به دار كشيده شده در كناسه كوفه باشى، راه همين است، و وقتى هم از مجلس خارج شد امام صادق فرمود: واى برآن كس كه ندايش را بشنود و اجابت نكند.

مأمون گفت: مگر نه اين است كه در مورد كسانى كه به ناحق مدعى امامت شوند وعده‌هاى سخت به عذاب الهى وارد شده است؟

امام فرمود: زيد بن على (ع) مدعى چيزى نبود كه حق وى نباشد و او با تقواتر از اين بود كه ادعاى نا حق كند. او به «الرضا من آل محمد» دعوت مى‌كرد و آن وعيدها در مورد كسى است كه ادعاى امامت كند و مدعى شود كه خدا و پيامبر در مورد امامت او تصريح كرده اند و به غير دين خدا دعوت كند و مردم را جاهلانه از راه خدا منحرف گرداند و حال آن كه به خدا قسم زيد از مخاطبان اين آيه بود:

(وَجاهِدُوا فِى اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ هُوَ اجْتَباكُم) [1]

در راه خدا جهاد كنيد، و حق جهاد را ادا كنيد كه خداوند شما را برگزيد». [2]

[1] - حج، آيۀ 78

[2] - مقدمۀ رياض السالكين فى شرح صحيفة سيد الساجدين، سيد على خان، ج 1، ص 79 به نقل از عيون اخبار الرضا، ج 1، ص 248