«اگر كسى اين اسمها را جداى از مسمّى به اين اسمها عبادت كند، شرك ورزيده است و كافر و منكر شده است (چون به مغايرت اين اسمها و تعدد معبود قائل شده است) و خداى را نپرستيده، بلكه بايد خداى يگانه يكتاى بى‌نياز كه به اين اسمها ناميده مى‌شود پرستيد نه اين اسمها را، زيرا اين اسمها صفاتى هستند كه خود را به آنها توصيف كرده است». [1]

دراين ميان امام، هم صفات رابراى خدا ثابت مى‌كند و او را از حد تعطيل بيرون مى‌آورد و هم صفات را عين هم و عين ذات مى‌داند نه چيزهايى جداى از هم و جداى از ذات.

در باب رؤيت حق تعالى فرمود:

خداوند به رؤيت ديدگان مشاهده نشده است بلكه قلبها او را با حقيقت ايمان ديده‌اند. با قياس شناخته نمى‌شود و با حواس درك نمى‌شود. با نشانه‌هايش وصف مى‌شود و با دلالتهايش شناخته شده است و در حكمش ظلم نمى‌كند. اين است خدايى كه جز او خدايى نيست. [2]

ج- ردّ جبر و تفويض: قبل از اين در مبحث موضعگيريهاى امام، بعضى بيانات امام در ردّ جبر و تفويض بيان شد.

امام به حسن بصرى فرمود:

«تو را نهى مى‌كنم از اين كه به تفويض قائل شوى، زيرا خداى تعالى از سرسستى و ضعف امر را به خلق وا نگذارده و از سر ظلم هم آنان را بر گناهان مجبور نكرده است». [3]

امام باقر عليه‌السلام فرمود:

«خداوند مهربانتر از آن است كه مخلوقاتش را بر انجام گناهان مجبور كند، آن گاه آنها را بر آن گناهان عذاب كند و خداوند گرانقدرتر از آن است كه اراده‌اى بكند ولى واقع نشود».

از حضرت پرسيدند: آيا بين جبر و تفويض منزل سومى هم هست؟

[1] - اصول كافى، ج 1، ص 87

[2] - احتجاج، ص 321

[3] - همان مدرك، ص 327