ابو بصير يحيى بن ابى القاسم اسدى‌

در بين اصحاب امام باقر، يحيى بن ابى القاسم و ليث بن البخترى به كنيه ابو بصير معروفند و هر دو نيز از اصحاب مؤمن و عاليقدر و موثّق بوده‌اند. در كتب حديث هرگاه ابو بصير به طور مطلق گفته مى‌شود (بدون نام و لقبى ديگر) منظور همين يحيى است و تنها او نابينا بوده است. [1] و رواياتى در مدح او وارد شده كه دلالت بر وثاقت و جلالت وى دارد.

راوى گويد به امام صادق عليه السلام عرض كردم: بسيارى وقتها احتياج داريم مسايلى را بپرسيم، به چه كسى رجوع كنيم؟

امام فرمود: به اسدى يعنى ابو بصير. [2]

و امام باقر عليه السلام و امام صادق عليه السلام بهشت را براى او ضمانت كردند.

ابو بصير گويد: بر امام باقر عليه السلام وارد شدم و پرسيدم: آيا شما قادر هستيد كورى و پيسى (الاكمه و الابرص) را شفا دهيد؟

امام فرمود: به اذن خدا، بعد فرمود: به من نزديك شو سپس دست بر چشم و صورت من كشيد و (به بركت دست آن بزرگوار) آسمان و زمين و خانه‌ها راديدم. حضرت فرمود:

«آيا دوست دارى كه بر اين حال باشى و همچون مردم از ديدن دنيا بهره ببرى و مثل آنها فرداى قيامت مورد سؤال باشى يا به حالت اول برگردى و بهشت خالص براى تو باشد؟

عرض كردم: به همان حالت اول بر مى‌گردم.

پس امام دوباره دست بر صورتم كشيد و به حالت اول برگشتم». [3]

يك بار كه ابو بصير با امام به حج رفته بود، عرض كرد: چه بسيارند حاجيان و چه زياد است فرياد آنان!؟

امام فرمود: بلكه چه بسيار است فريادها و چه كمند حاجيان؟! آيا مى‌خواهى راستى آنچه مى‌گويم بدانى و به چشم ببينى؟

[1] - ر. ك. كليات فى علم الرجال، سبحانى، ص 462 و 468 و تنقيح المقال، ج 2، باب لام، حاشيه ص 45

[2] - اختيار معرفة الرجال، ص 171

[3] - همان مدرك، ص 174؛ بحار الانوار، ج 46، ص 250 با مختصرى اختلاف در عبارات