«الْمُؤْمِنُ يَحْتاجُ الى‌ ثَلاثِ خِصالٍ: تَوْفِيقٌ مِنَ اللَّهِ، وَ وَاعِظٌ مِنْ نَفْسِهِ وَ قَبُولٌ مِمَّنْ يَنْصَحُهُ» [1]

مؤمن به سه چيز نياز دارد: توفيق الهى، موعظه درونى و قبول نصيحت.

انسان براى رشد و تكامل معنوى به سه عامل مهم نيازمند است:

اول، توفيق ربانى؛ زيرا اگر خداوند انسان را توفيق ندهد و هدايت نكند سعادتمند نخواهد شد.

دوم، واعظ درونى كه همان عقل نصيحت گر است و بايد هر لحظه انسان را تذكر دهد و عنان نفس اماره را داشته باشد كه خودسرى نكند.

سوم، حالت نصيحت پذيرى داشته باشد تا نصيحت ديگران را قبول كند.

نتيجه پيروى از هواى نفس‌

«مَنْ اطاعَ هَواهُ اعْطى‌ عَدُوَّهُ مُناهُ» [2]

كسى كه از هواى نفس خود اطاعت كند به دشمن خود فرصت مى‌دهد كه به آرزوى ديرينه‌اش نائل آيد.

در وجود هر فرد دو رشته از فعاليتها وجود دارد كه مى‌توان از آنها به عوامل مثبت و منفى وجود انسان تعبير كرد. عقل نماينده و نمايانگر جنبه اثباتى و خوبيهاست و پيروى از هواى نفس و تمايلات حيوانى نمايانگر جنبه منفى است كه مانع تكامل و تعالى انسان است و باعث شكست و سيه‌روزى انسان مى‌گردد و اين خواسته‌دشمنان و دشمن‌مؤمنان- شيطان و نفس اماره- است.

مسؤوليت گوش دادن‌

[1] - تحف العقول، ص 457 و بحارالانوار، ج 78، ص 358

[2] - اعلام الدين، ص 309