آتش فتنه و اختلاف در ميان مردم عراق شعله‌ورتر شد. تحريكات و تبليغات مسموم كننده خوارج به اين آتش دامن مى‌زد.

در چنين لحظات دردناك تاريخى، امام مجتبى (ع)، به فرمان پدر بزرگوارش نطقى ايراد كرد و با بيانى روشن و مستدلّ پرده از روى خيانت «حَكَمَيْن» برداشت و حقيقت را براى همگان روشن ساخت. در قسمتى از سخنان امام (ع) آمده است:

اينان (حكمين) برگزيده شدند تا كتاب خدا را بر خواسته خود مقدّم دارند؛ ولى از روى هوس، عليه قرآن حكم كردند و چنين كسانى نمى‌توانند «حَكَمْ» باشند؛ بلكه «محكوم» هستند.

امامت‌

امام حسن مجتبى (ع) در 21 ماه رمضان، سال چهلم هجرى عهده‌دار خلافت اسلامى و امامت مسلمانان گرديد.

مقام امامت آن بزرگوار از راههاى مختلف، از جمله تصريحات پيامبر اسلام و حضرت على (ع) اثبات گرديده است.

رسول اكرم (ص) او را با نام و نشان در رديف جانشينان دوازده‌گانه خود معرّفى كرده‌است. [1]

هر دو گروه شيعه و سنّى متّفق‌اند كه پيامبر (ص) به او و برادرش فرمود:

شما هر دو اماميد و مادرتان حقّ شفاعت دارد. [2]

امير مؤمنان (ع) هنگامى كه ضربت خورد به فرزندش حسن (ع) دستور داد بر مردم نماز گزارد و در آخرين لحظات زندگى، او را بدين صورت، وصىّ خود قرار داد:

«پسرم! پس از من تو صاحب مقام و خون منى».

سپس امام حسين، محمّد حنفيه و ديگر فرزندانش و نيز رؤساى شيعه و بزرگان‌

[1] ر.ک ينابيع المودة ، ج 2، ص 440

[2] الاتحاف بحبّ الاشراف، شبراوِی شافعِی ، ص 129