مى‌دهد كه هر يك از بهشت و دوزخ حقّ است و روز رستاخيز خواهد آمد و خداوند همه انسانها را در چنين روزى بر مى‌انگيزاند. و گواهى مى‌دهد كه من نه براى آسايش و خود نمايى و نه براى فساد و ستمگرى خروج كردم؛ بلكه براى اصلاح امّت جدّم قيام نمودم. مى‌خواهم به معروف امر كرده، از منكرنهى كنم و به سيره و روش جدّم و پدرم على بن ابيطالب رفتار نمايم.» [1]

وصيّتنامه امام (ع) در برگيرنده دو نكته مهمّ است:

نخست آنكه اختلاف امام (ع) با يزيد تنها بر سر مسأله بيعت نيست كه اگر دستگاه خلافت از بيعت امام (ع) صرف‌نظر كند، آن حضرت نيز سكوت نمايد. بلكه از نظر امام «حسين (ع)» وجود «يزيد» و دودمان وى، موجب گسترش ظلم و فساد و تغيير در احكام اسلام و سنّت پيامبر (ص) گرديده است و فرزند پيامبر (ص) وظيفه خود مى‌داند كه در راه اصلاح اين مفاسد و از بين بردن منشأ نابسامانيها (بَنى‌امَيّه) بپاخيزد و سيره و راه و رسم جدّش رسول خدا (ص) و پدرش على مرتضى (ع) را كه به فراموشى سپرده شده بود، زنده كند.

ديگر آنكه امام (ع) با اين وصيّت نامه، بسيارى از توطئه‌ها و تبليغات سوء دشمن را از پيش خنثى كرد. امام (ع) مى‌دانست كه دستگاه تبليغاتى «يزيد» براى مشروع جلوه دادن جنايت خود، چهره فرزند پيامبر (ص) و قيام حق طلبانه او را به گونه‌اى ديگر معرّفى كرده و حضرتش را فردى شورشگر، جاه طلب و خارج از دين قلمداد خواهد كرد. «حسين‌بن على (ع)» با فرازهاى نخست اين وصيّت‌نامه و معرّفى خود به عنوان فردى موّحد، معتقد به رسالت پيامبر (ص) و شخصيّتى اصلاح طلب، توطئه دشمن را نقش بر آب كرد.

به سوى مكّه‌

امام حسين (ع) شامگاه 27 رجب- سالروز بعثت پيامبر (ص)- سال شصت هجرى، همراه خويشان، فرزندان و برادرانش به جز «محمّدبن‌حنفيّه» [2] در حالى كه آيه شريفه:

[1] - همان، ص 188 و بحارالانوار، ج 44، ص 329

[2] - دربارۀ علّت عدم همراهى «محمدحنفيه» با امام (ع) دو جهت ذكر شده است: يكى كسالت و مرض وى، و ديگرى دستور خود امام (ع) كه به او فرمود: توا اينجا بمان و اخبار و جريانات مدينه را به ما گزارش كن «ر. ك. مقتل الحسين، مقرّم، ص 150-151 متن و پاورقى.» ممكن است هر دو جهت درست باشد، به اين معنى كه امام (ع) وقتى ديد كه او از اين سفر معذور است، چنين مأموريّتى را به وى محوّل كرده است