بريده است ... اكنون كه تو پيشواى خاندان خود و بزرگ مردم ديارخويش هستى با حسين ديدار كن و او را از فتنه‌انگيزى باز دار. اگر سخن تو را پذيرفت و از كرده خود پشيمان شد در امان ما خواهد بود و از بخششهاى بى‌كران ما بهره‌مند خواهد گشت.» [1]

«ابن عباس» براى آنكه نامه يزيد را بى پاسخ نگذارد، نامه‌اى بدو نوشت و درآن، ضمن آنكه عامل هجرت امام حسين (ع) به مكّه را بدرفتارى دستگاه حكومت با فرزند پيامبر (ص) قلمداد كرد، به نصيحت يزيد پرداخت. [2]

«يزيد» پس از آنكه از اين ترفند نتيجه‌اى به دست نياورد تصميم به ترور امام (ع) گرفت. «عَمْروبنِ سعيد»، حاكم «حجاز» مأمور شد همراه عده‌اى مسلّح، تحت پوشش اعمال حج، به مكّه رود و فرزند رسول خدا (ص) را در حال احرام دستگير ساخته و يا ترور نمايد. «عَمرو» روز هشتم ذيحجّه با نيروهاى مسلّح خود وارد مكّه شد. [3]

به سوى عراق‌

امام حسين (ع) در دهه نخست ذيحجّه تصميم به هجرت از مكه گرفت. اين هجرت، معلول چند جهت بود:

1- پيگيرى مأموريّت الهى خويش و تحقّق امر به معروف و نهى ازمنكركه در آن شرايط جز با رفتن به عراق و شهادت در سرزمين «كربلا» امكان پذير نبود.

2- دعوت مردم «كوفه» و اصرار آنان بر شتاب در حركت به سوى عراق و تأييد نظرات مردم توسّط نماينده اعزامى امام (ع) به كوفه.

3- خطر ترور امام (ع) در مكّه و شكسته شدن حرمت خانه خدا.

سه عامل ياد شده موجب شد كه امام (ع) پس از حدود چهارماه توقّف در مكّه پس از انجام عمره مُفْرَده، [4] روز هشتم ذيحجّه، همراه كسانى كه از مدينه آمده بودند و نيز افرادى كه‌

[1] 1 - تذكرة الخواص، ص 215

[2] - تذكرة الخواص، ص 215

[3] - اللّهوف، ص 21، و اعيان الشيعه، ج 1، ص 593

[4] - در اينكه امام (ع) به چه نيّتى محرم شده بود عبارات و كلمات مختلف و مضطرب است، از نوشتۀ شيخ‌مفيد در الارشاد، ص 281، مرحوم طبرسى در اعلام الورى، ص 227 و محدّث قمى در نَفَس المهموم، ص 162 استفاده مى‌شود كه امام (ع) براى حج محرم شده بود. ولى چون از دشمن برجان خود ترسيد نيّت خود را از حج به عمره مفرده برگردانيد و پس از طواف، سعى بين صفا و مروه و تقصير ازاحرام بيرون آمد، چون اتمام حج برايش امكان نداشت. ولى اين نظر از دو جهت قابل خدشه است:

اوّلاً، در چنين موردى كه از مصاديق مصدود از عمل حج به شمار مى‌رود بر اساس فتواى فقها شخص محرم پس از قربانى محِلّ مى‌شود و صرف تبديل نيت از حج به عمره مفرده براى بيرون آمدن از احرام‌كافى نيست «ر. ك. تحريرالوسيله، ج 1، ص 421.»

ثانياً، از دو روايت معتبر از امام صادق (ع) استفاده مى‌شود كه امام (ع) از اول براى عمره مفرده محرم شده بود دراين دوروايت، انجام عمره مفرده در ايام حج مجاز دانسته شده و عمل حسين بن على (ع) به عنوان دليل اين مشروعيت بيان گرديده است. براى آگاهى ازمتن اين دوروايت به وسائل الشيعه، ج 10، ص 246، باب 7 از ابواب عمره، حديث 2 و 3 رجوع كنيد