نام کتاب : زندگانی امام رضا نویسنده : رفیعی، علی جلد : 1 صفحه : 104
گمارَد و
در برابر تندبادهاى ويرانگر بايستد.
ايفاى
اين رسالت براى امام رضا (ع) از آن چنان اهميّتى برخوردار بود كه توصيه به «تقيّه»
و محتاطانه عمل كردن از سوى دوستانى كه به مسائل با ديد سطحى مىنگريستند و در
خصوص مسأله امامت در انديشه مصونيت و حفظ جان امام بودند نه پاسدارى از كيان
امامت، در سياست تند و متعرضانه آن حضرت تأثير نداشت و حضرت براى رفع نگرانى آنان
به ايشان اطمينان مىداد كه از ناحيه حكومت خطرى جان او را تهديد نمىكند.
منشأ اين
اطمينان امام علاوه بر آگاهى غيبى آن حضرت از مسائل پشت پردهاى كه بر ديگران
پوشيده و در بيان خود آن بزرگوار، نشانهاى از امامت وى به شمار آمده بود، شناخت
درست و واقع بينانه او از اوضاع و شرايط سياسى جامعه اسلامى بود. امام مىدانست
هارون الرشيد كه به تازگى دستش به خون پاك موسى بن جعفر آلوده شده و آن زاده
پيامبر (ص) را به شهادت رسانده است، برخورد تند و خشونت آميز با آن حضرت را به
مصلحت حكومت خود نمىبيند؛ چرا كه شرايط سياسى و افكار عمومى اجازه چنين برخوردى
را به او نمىداد. خود هارون در پاسخ به سعايت وزيرش يحيى برمكى به اين نكته اشاره
داشت.
بنابراين
لازم بود امام از اين فرصت مناسب كه به بهاى خون مطهّر پدرش به دست آمده بود
بيشترين بهره را ببرد. با اين حال، امام (ع) آن جا كه لازم مىدانست از پوشش
«تقيّه» نيز استفاده مىكرد تا زمينه هر گونه برخورد واقدامى را از سوى دشمن منتفى
سازد. به عنوان نمونه در منابع تاريخى آمده است:
زمانى كه
موسى بن جعفر (ع) درگذشت، حضرت رضا (ع) وارد بازار شد و كلب و گوسفند و خروسى
خريد. چون اين خبر به هارون گزارش شد گفت: ما از سوى او ايمن شديم. [1]
اتخاذ
اين سياست از سوى امام (ع) در آغاز امامت خود نقش زيادى در خنثىسازى سعايت،
سعايتگران داشت. نقل شده است زبيرى به هارون نوشت: على بن موسى دَرِ خانه خود را
بر روى همگان گشوده و مردم را به سوى خويش فرامىخواند. هارون در