نكات مهم نامه فضل‌

1- فضل در نامه خود سعى كرده است امام را مطمئن سازد كه اين تصميم، يك بازى سياسى نيست؛ بلكه ثمره كوششهاى او در راه بازگرداندن حق به حقدار مى‌باشد و نظر مأمون و او بر اجراى قطعى آن تعلق گرفته است. بنابراين خوددارى و مقاومت در برابر چنين تصميمى بى‌فايده است.

2- تعبيرها و كلمات بگونه‌اى انتخاب شده است كه با نظر امام و عقيده شيعه هماهنگ و منطبق باشد. اين ادعا كه خلافت، حق خاندان پيامبر است نه ديگران، و ديگران تاكنون با غصب اين حق بر آنان ستم كرده‌اند، همان چيزى است كه امام رضا (ع) و پدرانش بر آن تأكيد داشتند و ميان مردم، شايع و مشهور بود.

3- فضل، در نامه خود سعى كرده است امام را متوجه اين نكته سازد كه هر چند او و مأمون در اصل واگذارى ولايتعهدى به آن حضرت با هم وحدت نظر دارند؛ امّا ديدگاه آن دو در مورد امام متفاوت است. او از آن جهت كه امام فرزند پيامبر (ص) و جانشين اوست و ديگران تا كنون غاصب حق او و پدرانش بوده‌اند، ولايتعهدى را به آن حضرت واگذار مى‌كند؛ ولى مأمون او را به ديده يك شريك، يك برادر و كسى كه از ديگران بر اين امر سزاوارتر است، مى‌نگرد؛ بدون آن كه از خود سلب صلاحيّت كند و يا خود و ديگران را غاصب بداند. [1]

[1] - اقتباس از: الحياة السياسيّة للامام الرضا (ع)، ص 204-205