موكب امام (ع) متوقف گشت، سايبان كنار زده شد و ديدگان حاضران به جمال مبارك و طلعت نورانى فرزند پيامبر (ص) روشن گرديد. انبوه جمعيّت به احترام پيشوايشان روى پاى خود ايستاده بودند. موجى از هيجان و احساسات آنها را فراگرفته بود. گروهى از شوق مى‌گريستند و جمعى فرياد هلهله و شادى سرمى‌دادند. عده‌اى از فرط خوشحالى جامه‌هاى خود را پاره مى‌كردند و برخى به شكرانه اين نعمت در خاك مى‌غلتيدند.

جمعى بر افسار استرش بوسه ادب مى‌زدند و جمعى ديگر گردنهاى خود را برافراشته چشم به هودج حضرت دوخته بودند. وضع تا ظهر بدين منوال بود.

پيشوايان مردم و قاضيان فرياد برآوردند: اى مردم! بشنويد و گوش فرا دهيد و فرزند رسول خدا (ص) رانيازاريد.

امام رضا (ع) پس‌از سكوت جمعيّت آغازبه سخن كرد و حديث معروف «سلسلةالذّهب» را املا فرمود كه بيش از 24 هزار قلم به دست آن را نوشتند. متن حديث چنين است:

از پدرم موسى بن جعفر شنيدم كه گفت: از پدرم جعفر بن محمّد شنيدم كه گفت: از پدرم محمد بن على شنيدم كه گفت: از پدرم على بن حسين شنيدم كه گفت: از پدرم حسين بن على شنيدم كه گفت: از پدرم على بن ابى طالب شنيدم كه گفت: از برادرم و پسر عمويم رسول خدا شنيدم كه گفت: از جبرئيل شنيدم كه گفت: از ربّ العزّه جلّ جلاله شنيدم كه فرمود: «كَلِمَةُ لاالهَ الَّا اللَّهُ حِصْنى‌ فَمَنْ قالَها دَخَلَ حِصْنى‌ وَ مَنْ دَخَلَ حِصْنى‌ امِنَ مِنْ عَذابى‌» كلمه «لا اله الّا اللّه» دژ و قلعه من است. هر كس آن را بگويد وارد سنگر و دژ من شده است و هر كه وارد حصن من گردد از عذاب من ايمن خواهد بود. [1]

درنقل شيخ صدوق، روايت، ذيلى هم دارد و آن اين كه پس از حركت موكب امام (ع)، آن حضرت دوباره دستور توقف داد، سپس سر از كجاوه بيرون كرد و (در حالى كه چشمها همه به چهره ملكوتى‌اش دوخته شده بود) فرمود: «بِشُرُوطِها وَ انَا مِنْ شُرُوطِها» با شروط آن و من از شروط آنم، سپس به حركت خود ادامه داد. [2]

[1] - بحارالانوار، ج 49، ص 126-127

[2] - ر. ك: عيون اخبار الرضا (ع)، ج 2، ص 144 و ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 22.

لازم به يادآورى است كه در درسهاى بعدى با تفصيل بيشتر دربارۀ اين حديث شريف سخن خواهيم گفت