خلاصه‌

در درس پيش به پاره‌اى از سياستها و تدابير امام رضا (ع) در ارتباط با مسأله ولايتعهدى اشاره كرديم. اينك ادامه آنها:

5- پذيرش ولايتعهدى به صورت مشروط: امام (ع) براى پذيرش ولايتعهدى شرايطى قائل شد، از جمله اينكه در امور حكومتى هيچ گونه دخالتى نكند و بدين ترتيب مشروعيت حكومت مأمون را زير سؤال برد و به همگان فهماند كه خواستار دنيا و جاه و مقام نيست.

6- بهره‌بردارى سياسى و فرهنگى از منصب ولايتعهدى.

7- تشويق انقلابيون به ادامه مبارزه عليه فساد و ستمگرى: امام (ع) در اين موضع با رفتار و گفتارش موجب دلگرمى آنان به مبارزه عليه ظلم و ستم مى‌شد. يادآورى آن حضرت از عمويش زيد بن على و تجليل از قيام حق طلبانه او، گواهى روشن بر اين موضع امام رضا (ع) است.

پرسش‌

1- حضرت رضا (ع) براى پذيرش ولايتعهدى چه شرايطى قائل شد؟

2- شرايط امام رضا (ع) حاوى چه نكاتى است؟

3- چرا مأمون از اقامه نماز عيد توسط امام رضا (ع) جلوگيرى كرد؟

4- پيشواى هشتم چگونه از منصب ولايتعهدى بهره‌بردارى سياسى و فرهنگى كرد؟

5- موضع امام (ع) در برابر پيشنهاد مأمون چه نقشى در تشويق انقلابيون به مبارزه عليه دستگاه خلافت داشت؟