درس بيست و سوم:: تلاشهاى مذبوحانه‌

هر چه از زمان ولايتعهدى على بن موسى الرّضا عليه السّلام مى‌گذشت و مراتب فضل و دانش، محبوبيّت و مقبوليت اجتماعى و موضع منفى آن حضرت در برابر دستگاه خلافت براى همگان روشنتر مى‌شد، مأمون بيشتر احساس زيان و شكست مى‌كرد. از اين رو، براى كاهش ارزش معنوى و شخصيت اجتماعى امام (ع) و شايد به منظور زمينه‌سازى براى اجراى توطئه نهايى خود، همگام با تلاشها و تدبيرهاى آن حضرت، دست به يك سلسله اقدامات مذبوحانه‌اى زد. مهمترين اين اقدامات عبارت بود از:

1- جلوگيرى از نشر فضائل‌امام (ع) و بى‌اعتبار كردن شخصيّت آن حضرت‌

سياست مأمون از ابتداى امر ولايتعهدى اين بود كه تا آن جا كه مى‌تواند از نشر فضائل اخلاقى و مزايا و خصايص معنوى و علمى امام رضا (ع) در ميان مردم جلوگيرى نموده شخصيّت اجتماعى آن حضرت را تا آن حد پايين آورد كه شايستگى او براى خلافت و رهبرى امت مورد سؤال و ترديد قرار گيرد.

* زمانى كه «رجاء بن ابى ضحّاك» فرستاده ويژه مأمون براى آوردن امام رضا (ع) به مرو، گزارش سفر خود و مشاهداتى كه در طول سفر از عبادت، اخلاق و رفتار امام (ع) داشت به مأمون داد. مأمون پس از شنيدن گزارش وى گفت:

آرى اى پسر ابى ضحّاك! اين فرد (على بن موسى (ع) بهترين، داناترين و عابدترين مردم روى زمين است؛ ولى آنچه از او ديده‌اى به كسى بازمگو؛ زيرا مراتب كمال و فضل او جز از