درس سوّم:: برخوردهاى تربيتى و سازنده‌

در درس گذشته برخى از فضائل نفسانى و مكارم اخلاقى پيشواى هشتم (ع) را كه ترسيم كننده چگونگى رابطه اين بنده صالح و برگزيده خدا با پروردگار خويش بود، يادآورى كرديم؛ در اين درس به بخشى ديگر از برجستگيها و فضائل اخلاقى آن حضرت در برخورد و معاشرت با افراد مختلف اشاره مى‌كنيم.

1- ارج نهادن به انسانها:

الف- خدمتكاران و زيردستان‌

على بن موسى (ع) به همه افراد از نظر انسانى- صرف نظر از مليّت و موقعيّت شغلى و اجتماعى آنان- حرمت و ارج مى‌نهاد و برابرى آنها را در حقوق ملاحظه مى‌كرد. از تحقير انسانها و پست شمردن آنان و توهين و استهزاء سخت پرهيز داشت. همه انسانها حتى غلامان و سياهان مورد عنايت و توجه او بودند. نمونه‌هاى زير بيانگر اين سيره انسان دوستانه آن حضرت است.

مردى از اهالى بلخ مى‌گويد:

همراه امام رضا (ع) در سفرش به خراسان بودم. روزى سفره غذايى طلبيد و همه خدمتكاران و غلامان- اعم از سياهان و ديگران- را سر سفره جمع كرد.

گفتم: جانم به فدايت، كاش براى اينان سفره‌اى جدا قرار مى‌دادى! فرمود: ساكت باش! خدا