درس پنجم:: رهنمودهاى اخلاقى- تربيتى‌

در دو درس‌گذشته فرازهايى‌از سيره‌رفتارى و برخوردهاى عملى على‌بن‌موسى‌الرّضا (ع) را در زندگى فردى و اجتماعى آن حضرت ذكر كرديم. براى تكميل بحث، اين درس را به چند فراز از گفتارهاى اخلاقى- تربيتى آن بزرگوار اختصاص مى‌دهيم. تا «سنّت» و گفتار حكيمانه و رهنمون دهنده‌اش در كنار «سيره» و رفتار آموزنده و راه‌گشايش، فرا راه شيفتگان مكتب امامت و سرمشق زندگى آنان قرار گيرد؛ چه آنكه آن عزيز در سخنى نورانى و حكيمانه فرمود:

«... فَانَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ كَلامِنا لَاتَّبَعُونا» [1]

اگر مردم، زيباييهاى سخن (حديث) ما را بدانند از ما پيروى مى‌كنند.

ملاك محبوبيّت نزد امامان (ع)

همه شيعيان و پيروان مكتب اهل بيت (ع) دوست دارند بدانند موقعيّت و منزلت معنوى آنان نزد پيشوايشان حجة بن الحسن (عج) چگونه است؟ آيا آن حضرت از ايشان خشنود است يا ناراضى؟ راه تشخيص اين مسأله چيست و با چه معيارى مى‌توانند به اين حقيقت دست يابند؟ در روايات اسلامى از جمله سخنان حضرت رضا (ع) معيار تشخيص اين موضوع بيان شده است. به اين دو نمونه توجه كنيد:

1- يكى از ياران امام رضا (ع) به نام «حسن بن جهم» ضمن سؤالاتى كه از آن حضرت‌

[1] - مسند الامام الرضا (ع)، ج 1، ص 6