درس دهم:: شرايط سياسى- فرهنگى آغاز امامت‌

دوران امامت حضرت رضا (ع) از نظر سياسى و فرهنگى از حساسيّت و اهميّت خاصى برخوردار بود. تحولات سياسى و فرهنگى جامعه اسلامى در اين مقطع و حوادث و رخدادها بگونه‌اى پيش مى‌رفت كه بيش از پيش افكار عمومى را متوجه مكتب اهل‌بيت مى‌كرد.

اوضاع آشفته سياسى و فرهنگى كشور و اضطراب و نگرانى شديد دولتمردان و عموم مردم از آينده اين اوضاع، آنان را به اين انديشه انداخت كه به گرد شخصيتى فراهم آيند كه با ويژگيهاى خاص خود به ناامنيها و نگرانيها خاتمه دهد و در تاريكيها و ظلمتها بدرخشد. اين شخصيت، كسى جز على بن موسى‌الرّضا (ع) نبود. از اين رو مى‌بينيم هم در بعد سياسى افكار متوجه آن حضرت مى‌شود و هم در بعد فرهنگى و علمى. ما در اين درس، شرايط سياسى- فرهنگى آغاز دوران امامت حضرت رضا (ع) را به تفكيك در دو محور ترسيم مى‌كنيم و ادامه بحث و بررسى در اين موضوع را به درسهاى بعد موكول مى‌نماييم.

شرايط سياسى‌

هارون، خليفه ستمگر و مقتدر عباسى پس از تلاش و كوشش فراوان موفق شد با كمك و تدبير برمكيان بر اوضاع كشور پهناور اسلامى مسلط گشته مخالفان حكومت خود را سركوب كند و حتى مهمترين و ريشه‌دارترين آنان يعنى موسى بن جعفر (ع) را دستگير كرده سالها به زندان افكند و با آن وضع دلخراش به شهادت برساند.