پيش بينى مختار كشته شدند. «1» شهادت مختار در رمضان سال 67 بود. «2»

ارزيابى قيام مختار

مختار مردى سياسى، زيرك و باهوش بود. او براى اجراى نقشه خود عراق را برگزيد و اين انتخاب صحيحى بود، زيرا بيشتر مردم عراق دوستدار علويان بودند و علاوه بر آن مردمان آن جنگاور و به مناطق ديگر نزديك و حالت مركزيت داشت.

سياست مختار و هدف او جنگ با قاتلان امام حسين و ستمگران و دفاع از ضعفا و مظلومان بود و به همين جهت بين موالى و عربها مساوات برقرار كرد و اين براى اشراف كوفه بسيار سنگين و غير قابل تحمل و يكى از گناهان بزرگ مختار به حساب مى‌آمد. از طرفى اين سياست سبب شد كه موالى به او بگروند و بسيارى از سپاهيان او از موالى بودند. وقتى يزيد بن انس فرمانده سپاه مختار با ربيعة بن مخارق روبرو شد، ربيعه براى تشويق يارانش گفت:

«شما با بندگان فرارى كه اسلام را رها كرده و از آن خارج شده‌اند، مى‌جنگيد.» «3»

و وقتى اشراف كوفه عليه مختار شورش كردند، يكى از گناهان مختار را شريك كردن موالى در فى‌ء و بيت المال ذكر كردند. «4»

موالى كه از شجاعت عربى و عداوت عجمى نسبت به اشراف عرب برخوردار بودند، يكى از عاملهاى مهم پيشرفت مختار بودند. يكى از اشراف كوفه در اين مورد به ديگر يارانش گفت:

«بندگان و موالى شما با مختار هستند و دست در دست هم دارند و آنان بيشتر از ديگران كينه شما را