نام کتاب : زندگانی امام صادق نویسنده : رفیعی، علی جلد : 1 صفحه : 189
نخست از
بعد فراگيرى آن نسبت به جميع رشتههاى علمى و فنّى كه در تمدن اسلامى و زندگى
دنيايى و آخرتى مردم مسلمان نقش داشت. و دوّم از بعد شاخهها و دانشكدههاى وابسته
كه در بعضى از شهرهاى ديگر مثل كوفه به فعّاليت مشغول بود. مسجد جامع كوفه در آن
روز حكم دانشكدهاى را داشت كه به دانشگاه مدينه وابسته بود و پرورش يافتگان مكتب
امام صادق (ع) در آنجا گرد مىآمدند و علوم و معارف فرا گرفته شده از آن حضرت را
براى مردم بازگو مىكردند. پيش از اين به سخن حسن بن على بن وشاء اشاره كرديم كه
گفت:
من در
مسجد كوفه نهصد نفر بزرگمرد را درك كردم كه همه آنان از جعفر بن محمد حديث نقل
مىكردند.
ه-
استقلال آن: هويت مستقل دانشگاه جعفرى و عدم وابستگى آن به دستگاه خلافت، از
مهمترين ويژگيهاى آن بشمار مىرود و اين در حالى بود كه ساير مدارس و حوزههاى
علمى و مؤسسات آموزشى موجود در آن زمان، هر يك به نحوى زير نظر دولت بودند و از
سوى آن ارتزاق كرده مورد حمايت قرار مىگرفتند؛ در نتيجه ناچار بودند خط مشى علمى
و فرهنگى خود را در چارچوب مصالح حكومتى ترسيم كنند.
اين دو
خط مشى «مستقل» و «وابسته» نسبت به حوزههاى علميّه شيعى و اهل سنت از همان زمان
صدر اسلام آغاز گشته و تاكنون ادامه دارد. هم اكنون نيز برغم آنكه نظام حق و عدالت
جمهورى اسلامى بر ايران حكومت مىكند، ليكن حوزههاى علميه تشيّع همچنان مستقل از
حكومت و زير نظر مستقيم مراجع بزرگ تقليد اداره مىشوند، و اين از مهمترين ويژگيها
و امتيازهاى حوزههاى علميّه شيعى است كه از حوزه علميّه بزرگ مؤسس فقه جعفرى
سرچشمه مىگيرد. [1]
[1] - اصل ويژگيهاى پنجگانه از المجالس السنيّة،
ج 2، ص 347-348، گرفته شده است
نام کتاب : زندگانی امام صادق نویسنده : رفیعی، علی جلد : 1 صفحه : 189