نام کتاب : زندگانی امام صادق نویسنده : رفیعی، علی جلد : 1 صفحه : 225
خود را
زاهد و صوفى مىناميدند. [1] اين گروه در راستاى اعتقادات باطل و ضدّ اسلامى خود،
در بهرهگيرى از نعمتهاى الهى و مواهب طبيعى روش خاصى اتخاذ كردند و چنين وانمود
مىكردند كه روش صحيح و راه دين همان است كه ايشان مىروند.
آنان
مدعى بودند كه بطور مطلق و در هر شرايطى بايد از نعمتهاى دنيوى دورى جست. مؤمن
واقعى كسى است كه از پوشيدن لباس خوب، خوردن غذاى لذيذ و سكونت در خانه وسيع
اجتناب ورزد. [2] طبعاً كسانى كه اين مواهب را مورد استفاده قرار مىدادند از سوى
اين گروه به دنيا دوستى و خروج از مسير ايمان متهم شده مورد تحقير و ملامت قرار
مىگرفتند.
امام
صادق در برابر اين جريان انحرافى نيز موضع گرفت و ضمن تأكيد و توصيه بر تهذيب نفس
وتوجه به معنويات و دل نبستن به دنيا و مظاهر آن، رهبران اين گروه را افرادى «فاسد
العقيده» و دشمن اهل بيت (ع) قلمداد كرد. به نقل امام عسكرى (ع) از امام صادق (ع)
درباره ابو هاشم كوفى (بنيانگذار فرقه صوفيّه) سؤال شد. آن حضرت فرمود:
او مردى
فاسد العقيده بود. او كسى بود كه مذهبى به نام تصوف اختراع كرد و آن را، راه فرارى
براى عقيده ناپاك خود قرار داد. [3]
يكى از
ياران امام صادق (ع) به آن حضرت عرض كرد: در اين ايام گروهى پيدا شدهاند به نام
«صوفيّه» درباره آنان چه مىفرماييد؟ امام (ع) فرمود:
ايشان
دشمنان ما هستند، كسانى كه به آنان تمايل پيدا كنند جزو ايشان خواهند بود
[1] - به نوشته مقدس اردبيلى (حديقة الشيعه، ص
560) نخستين كسى كه به اين نام خوانده شد و بذر اين مسلك را در سرزميناسلام پاشيد
ابوهاشم كوفى بود
[2] -
لازم به يادآورى است كه بطلان مذهب صوفيه از اين جهت است كه آنان بطور مطلق و به
صورت يك وظيفه الزامى، حكم بهترك لذّات و نعمتهاى دنيوى مىكردند، و گر نه از
ديدگاه اسلام، گاهى ترك پارهاى از لذتها و نعمتهاى دنيوى براى خود سازى و يا
همدردى با محرومان و نيز براى مقام رهبرى جامعۀ اسلامى در هنگامى كه آن را
در ظاهر نيز بر عهده دارد و عامّۀ مردم در فقر و تنگدستى بسر مىبرند مانند
پيامبر (ص) و امير مؤمنان (ع) لازم است، ولى اين غير از تفكر صوفيه است