خلاصه‌

سخنان حكيمانه و روشنگرانه پيشواى ششم (ع) همچون كردارش حجت و راهگشاست. در ذيل، خلاصه‌اى از رهنمودهاى برگزيده آن حضرت را مرور مى‌كنيم.

1- در پاسخ به يكى از پرسش كنندگان درباره راههاى امرار معاش مردم، به مسأله حكومت اشاره و آن را به دو نوع دادگر و ستمگر تقسيم كرد. و درباره حكومت عدل، كارگزارى براى آن و يارى رساندن و تقويت آن را به مثابه طاعت پروردگار و تقويت آيين او دانسته است.

2- در سخنى، پندار غلط يكى از ياران خود را كه در صورت برخوردارى امامان از قدرت و حكومت، آنان نيز از مزاياى رفاهى آن بهره‌مند خواهند شد، مردود دانست و تصريح كرد كه در آن شرايط وضعيّت زندگى سخت‌تر خواهد بود، آنچنانكه امير مؤمنان چنين مى‌زيست.

3- در روايتى خطاب به پسر جندب، تلاش در برآوردن حاجت برادر مؤمن را همچون سعى بين صفا و مروه و جهاد در راه خدا و بى‌اعتنايى به حقوق برادران نيازمند خود را موجب استحقاق كيفر الهى دانسته است.

4- خطاب به يكى از كارگزاران حكومتى، منصب كارگزارى را حسّاس و لغزنده بيان كرده و او را به رسيدگى به مشكلات دوستان اهل بيت و بر حذر داشتن از بى‌اعتنايى نسبت به حقوق آنان توصيه مى‌كند.

5- در حديثى خطاب به شيعيان از آنان مى‌خواهد كه كار را تنها براى خدا انجام دهند.

پرسش

1- امام صادق (ع) چه آثار و نتايجى را بر حكومت زمامدار عادل مترتب كرد؟

2- از ديدگاه امام صادق (ع) وظيفه افراد در برابر حكومت عدل و والى عادل چيست؟

3- مفضّل چه آرزويى داشت و امام صادق چه رهنمودى به وى داد؟

4- از ديدگاه امام صادق (ع) بر آوردن حاجت برادر ايمانى چه پاداشى دارد؟

5- امام صادق (ع) منصب كارگزارى را چگونه مى‌بيند.