(همسر آن حضرت) رفتم. وى گريست، من هم به گريه او گريستم، سپس گفت: اى ابو محمد! اگر مى‌ديدى آن حضرت را در آخرين لحظات حيات امر شگفتى ديده بودى. او چشمانش را گشود، سپس فرمود: خويشان و ياران مرا فرا خوانيد. چون همگان بر بالينش گرد آمدند، فرمود:

«انَّ شَفاعَتَنا لا تَنالُ مُسْتَخِفًّا بِالصَّلوةِ» [1]

همانا شفاعت ما به كسى كه نسبت به نماز سهل انگار باشد نمى‌رسد.

از اين سفارش پيشواى ششم، به عنوان آخرين سفارش آن حضرت، آن هم با آن كيفيّت خاص، دو نكته مهّم استفاده مى‌شود: نخست، اهمّيت و جايگاه ممتاز و برجسته نماز در ميان همه دستورها و تكاليف دينى و دوم، اختصاص خويشاوندان و بستگان به فراخوانى شايد بدين منظور بوده كه اولًا، به دليل انتسابشان به امام صادق (ع)، مردم از آنان انتظار و توقع بيشترى دارند و تبليغ و توصيه اين فريضه بزرگ از زبان ايشان موثّرتر است. ثانياً، خويشان و منسوبان امام (ع) نپندارند به خاطر قرابت و نسبتشان با رسول خدا و جانشينان آن حضرت، هر چند در انجام بعضى از تكاليف مثل نماز سهل انگار باشند در روز قيامت از شفاعت آنان بهره‌مند خواهند بود. مستفاد از اين سفارش ارزنده امام (ع) اين است كه خويشاوندى با پيامبر (ص) چنانچه توأم با انجام فرائض و تكاليف دينى نباشد، سودى براى آنان نخواهد داشت. [2]

وصيّت نامه سياسى‌

شرايط سخت سياسى و جوّ ترور و اختناق حاكم بر جامعه اسلامى در بخش پايانى دوران امامت امام صادق (ع) و نيز شناخت و تجربه‌اى كه آن حضرت از روحيّه خونريزى و موضع ضدّ دينى منصور داشت، ايجاب مى‌كرد كه آن بزرگوار نسبت به حفظ وجود مبارك فرزندش امام كاظم (ع) به عنوان جانشين خود و مصون نگهداشتن‌

[1] - بحار الانوار، ج 47، ص 2 و ج 79، ص 235 با اندكى اختلاف در بعضى عبارتها

[2] - برگرفته شده از: الامام الصادق، مظفر، ص 102