يك نفر. گفتم: چه كسى؟ گفت: جعفر بن محمّد. [1]

اين اعتراف از ابن ليلى كه از فقهاى برجسته و قضات زبده امويان و عباسيان بود و بيش از 33 سال در دربار خلفا به امر قضاوت اشتغال داشت و از نظر علمى نزد همگان به فقيه‌ترين مردم عصر خود معروف بود، [2] بيانگر عظمت مقام علمى و منزلت اجتماعى پيشواى ششم است.

2/ 2- مادى گرايان معاصر امام (ع)

مادى‌گرايان نيز برغم دشمنى و مخالفتشان با مكتب امام صادق (ع) بلكه با خدا و دين، در برخوردها و مناظرات گوناگونى كه در زمينه مسائل اعتقادى با آن حضرت و پرورش يافتگان مكتبش داشتند، ناچار به شمّه‌هايى از فضل و دانش بى‌انتهاى آن گرامى اعتراف كرده او را مصداق انسان كاملى كه به ملكات قدسى و صفات برجسته روحانى آراسته است معرفى كرده‌اند. در ذيل به اظهار نظر سه تن از رهبران اين فرقه اشاره مى‌كنيم.

ابن ابى العوجاء،خطاب به ابن مقفّع:

اين مرد (اشاره به امام صادق (ع)) از سنخ بشر عادى نيست، و اگر روحانيى در دنيا باشد كه هرگاه بخواهد در ظاهر به صورت آدمى درآيد و هر زمان بخواهد به شكل فرشتگان تجلّى مى‌كند، اين مرد مى‌باشد. [3]

ابن مقفّع:

روزى ابن مقفّع همراه همكيشان خود در مسجد الحرام نشسته بودند.

امام صادق (ع) نيز در مسجد بود. ابن مقفّع، ضمن اشاره به افرادى كه به طواف كعبه مشغول بودند گفت:

در ميان اين جمعيّت تنها كسى كه شايسته عنوان انسانيّت است همين پيرمرد (اشاره به امام صادق (ع)) است .... [4]

[1] - ر. ك: الامام الصادق و المذاهب الاربعة، ج 2، ص 338

[2] - ر. ك: الامام الصادق و المذاهب الاربعة، ج 2، ص 338

[3] - كافى، ج 1، ص 75

[4] - همان مدرك، ص 74